'Türkiye NATO’dan çıkabilir mi?'
60 yıl geçtikten sonra blokun tarihinde ilk defa bir ülkenin çıkması meselesi gündeme geldi. Ankara resmi olarak bu fikirde olmasa bile meselenin konuluşu bile rezonans teşkil ediyor.
Türkiye NATO’ya, Yunanistan’la birlikte girdi ve 13’üncü üye ülke oldu. Bu, bloğun kurulmasından üç yıl sonra gerçekleşen ilk genişleme çerçevesinde gerçekleşti. Türkiye’de en az üç NATO üssü var; ülkenin askeri kıtaları düzenli olarak bloğun deniz ve kara tatbikatlarına katılıyorlar. 2021’de Türkiye’nin NATO’ya aidatı 117,5 milyon dolardı.
60 yıl geçtikten sonra bloğun tarihinde ilk defa bir ülkenin çıkması meselesi gündeme geldi. Ankara resmi olarak bu fikirde olmasa bile meselenin konuluşu bile rezonans teşkil ediyor. Çelişkinin katalizatörü, Türkiye’nin bir dizi ültimatom verdiği İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya girmesi görüşmeleri ve Ankara’nın NATO’daki diğer müttefikleriyle tartışmaları. ...
Türkiye NATO’dan çıkabilir mi? Bu mesele Kuzey Atlantik anlaşmasının 13’üncü maddesiyle düzenleniyor. Belgeye göre anlaşmanın yürürlüğe girmesinin üzerinden 20 yıl geçmesinden itibaren isteyen her ülke bloktan ayrılabilir.
Teknik olarak çıkış, taraflardan birinin ABD hükümetini anlaşmanın sonlandırıldığına dair bilgilendirmesinden bir yıl sonra gerçekleşir. ABD’li yetkililer bundan sonra NATO üyesi diğer ülkeleri devletlerden birinin anlaşmadan çekildiğine dair resmi olarak haberdar etmek zorunda. 1966-2009 arasında Fransa ittifakın askeri kanadından ayrılmış ama siyasi kanadında kalmıştı, dolayısıyla pratikte hiçbir ülke ittifaktan çıkmış değil. ...
Rusya Uluslararası Meseleler Konseyi program koordinatörü Konstantin Suhoverhov, İzvestiya’da yazdığı makalede şöyle özetlemişti:
“Ankara hâlâ fırsattan yararlanmaya ve Kuzey Avrupa ülkelerinin bloğa katılmasını onaylamadan önce kendisi için ek ‘bonuslar’ elde etmeye çalışıyor. Ama 30 üye ülkeden 28’i Stokholm ve Helsinki’nin ittifaka girişini onayladı; Türkiye’nin buna engel olması oldukça zor.” (M. Şaipova / İzvestiya, 25 Ocak)