Suudi Arabistan'ın büyük güçlerle ilişkilerinde dış politikasının değişmesi ne anlama geliyor?
Suudi Arabistan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in ziyaretini iptal ederken, Rusya parlamentosu uluslararası işler başkanını Riyad'da ağırlaması, bu ülkenin diğer küresel güçlerle ilişkilerini güçlendirme peşinde olduğunu gösteriyor.
Amerika savunma bakanlığı Pentagon Basın Servisi geçen hafta çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD Savunma Bakanı'nın Suudi Arabistan'a ziyaretinin belirsiz bir süreliğine ertelendiğini duyurdu. Daha önce ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin yaptığı açıklamada, Riyad yönetiminin isteği üzerine bu ziyaretin ertelendiğini bildirmişti.
Ama Suudi Arabistan neden Amerika Dışişleri Bakanı'nın Riyad ziyaretini neden erteledi?!
Kuşkusuz, Suudilerin bu girişimi, ABD yönetiminden ne kadar öfkelendiklerini gösteriyor. ABD Başkanı Jeo Biden seçim kampanyası sırasında, Suudi yönetimi sık sık eleştirmişti. Biden, Suudi Arabistan'ın asi bir ülke haline geldiğini belirterek, onların yaptıkları için bedel ödemeleri gerektiğini söylemişti.
ABD Başkanlığı seçim kampanyası sırasında, birçok uzman ve gözlemci, Biden'in seçimleri kazanması halinde ABD ile Suudi Arabistan'ın ilişkilerindeki balayının son bulacağına inanıyordu.
Jeo Biden ABD başkanlık seçimlerinin kazandıktan sonra, Yemen Ensarullah Hareketi'ni terör listesinden çıkarttı, buna ilaveten Suudi muhalif gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın feci cinayet dosyasını öncelik gündemine aldı ve bu bağlamda gizli raporun bazı bölümlerini de yayınladı.
Aslında ABD, Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda feci şekilde öldürülen Washington Post gazetesi yazarı Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili raporu yayınlamak ve Suudi yönetimin insan haklarını fahiş şekilde ihlalini gözler önüne sererek, bu ülkeye yönelik baskıyı arttırmış oldu. Bu konu adeta Al-i Suud'un yumuşak karnı haline gelmiştir.
Buna ilaveten, ABD Başkan Jeo Biden son sıralarda 11 Eylül saldırılarına ilişkin belgeler üzerindeki gizliliğin kaldırılması için talimat verdi. Suudi vatandaşlarının 11 Eylül olaylarına karıştıklarından, ABD yönetiminin bu girişimi Suudilerin Washington'a karşı öfkesini daha da tırmandırmış oldu. Başka bir ifade ile Suudi yönetim, ABD ile ilişkilerinde karşılıklı saygının artık gündemde olmadığı ve Washington'un Riyad ile ilişkilerinde bu ülkenin menfaat ve çıkarlarını dikkate almadığı kanaatine varmıştır.
Bu bağlamda Suudi prenslerden Sultam Bin Halid Al-i Suud, twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'in Suudi Arabistan ziyaretinin iptal edilmesine işaretle, Suudi Arabistan'ın ABD Savunma Bakanı'nın ziyaretini iptal ettiğini ve eşzamanlı olarak Duma Uluslararası İşler Başkanı'nı Riyad'da ağırladığını belirterek, büyük Suudi Arabistan'ın hiçbir ülkenin diktesini kabul etmediğini ve ortak çıkar ve karşılıklı saygı çerçevesinde başkalarıyla işbirliği yaptığını kaydetti.
Suudi Arabistan'ın eski İstihbarat Servisi Başkanı Türki Faysal da perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD'nin patriot savunma sistemlerini Suudi Arabistan'dan çekme kararını eleştirerek, Suudi Arabistan'ın ABD'nin yardımını tercih ettiğini, ancak Yemen'den gelen hava saldırılarına karşı koymak için diğer yardımların peşinde olduğunu söyledi.
Faysal'in bu sözleri, Suudi Arabistan ile ABD ilişkilerindeki anlaşmazlıkların Riyad'ın ABD'nin Rusya gibi rakipleriyle işbirliği yapmayı kabul edecek kadar derin olduğunu gösteriyor. Bu girişim, Washington'u etkilemek ve Riyad'a karşı baskıyı azaltmak amacıyla gerçekleşse de, Al-i Suud'u ABD'ye fazlasıyla bağımlı olmanın o ülkenin çıkarlarını karşılamadığı gibi, Riyad için hasara yol açtığı kanaatine vardırmış olabilir. (Ajanslar)