'Kürdistan Petrolü İsrail'de' İddiası
Irak Kürdistan Bölgesi Yönetimi'nin, İsrail'e ham petrol sattığı iddia edildi. Iraklı Kürt Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı yetkilisi ise, söz konusu haberleri "temelsiz" ve "kanıttan yoksun" olarak niteledi.
Reuters'ın gemi takip sistemlerine dayandırdığı bilgiye göre, ‘United Emblem’ isimli bir başka tanker Ceyhan’da dolum yapıp, Malta’ya doğru yola çıktı. Reuters’ın piyasa kaynaklarına dayandırdığı bilgiye göre, burada ‘SCF Altai’ adlı tankere gemiden gemiye yakıt aktarıldı. Aktarılan petrolle yola çıkan SCF Altai, İsrail'in Aşkelon Limanı'na demirledi.
Haziran ayı başında Türkiye üzerinden yabancı alıcılara satılmak üzere sevkiyatı yapılan ilk Kürt petrolünü taşıyan United Leadership adlı tanker de yükünü boşaltamadı. Fas’taki Muhammediye Limanı'nda yükünü boşaltması beklenen tanker, limandan 55 km uzakta demir attı. Fas yönetimi tankerin karasularını terk etmesini istedi.
22 Mayıs'ta Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden Türkiye'ye ihraç edilen petrolün uluslararası piyasalara sevkiyatına başlanmıştı. Açıklamayı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız yapmıştı.
Bağdat'tan Erbil'e 'İsrail'e petrol sattı' suçlaması
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY), Türkiye üzerinden dünya piyasalarına sattığı petrol nedeniyle Erbil-Bağdat yönetimleri arasında karşılıklı suçlamalar yapılmıştı. Irak Petrol Bakanlığı, IKBY'yi, İsrail'e petrol satmak ve ülkeyi 34 milyar dolar zarara uğratmakla suçlamıştı.
Bakanlığın resmi internet sitesinden yapılan açıklamada, IKBY'nin İsrail'e petrol sattığı iddia edilerek “Kürdistan bölgesinin sattığı petrolün İsrail rafinerilerine ulaştığını ispatlayan belgeler var” denilmişti.
Türkiye üzerinden dünya piyasalarına satılan IKBY petrolünün sevkiyatına de değinilen açıklamada, “Türkiye, 2010 yılında Irak ile imzaladığı petrol anlaşmasına bağlı kalmalıdır. Bu anlaşma Irak petrolünün Ceyhan Limanı'ndan gönderilmesini öngörüyor” denilmişti.
Anayasa çelişkili
Irak Anayasası'ndaki çelişkili maddeler yüzünden Bağdat ve Erbil arasında Kuzey Irak petrollerinin kaderi konusunda anlaşmazlık yaşanıyor.
Henüz meclisten onay alamayan, 2007 yılında hazırlanan Hidrokarbon Yasası ise Bağdat'ın tüm petrol gelirlerinden Erbil'e yüzde 17 pay vermesini öngörüyor.
İddia İsrail Basınının Gündeminde
Haaretz gazetesi, Ceyhan'da tankere yüklenen Kürt petrolünün İsrail’e satıldığı yönündeki iddiaları değerlendirdi.
Ceyhan’da tankere yüklenen Kürt petrolünün İsrail’e satıldığı savları ve bu konuda Erbil’den gelen çelişkili açıklamalar dikkat çekerken Haaretz gazetesi, “Kürtler eski müttefikleri İsrail’i yeniden keşfettiler” derken ABD’nin Kürt petrolünün İsrail’e satılmasına itiraz etmesi beklendiğini yazıyor.
Haaretz “Kürtler, eski müttefikleri İsrail’i yeniden keşfettiler” başlığı ile verdiği haberinde uluslararası bir haber ajansını kaynak göstererek “Kürt petrolü haftalarca Akdeniz’de alıcı arıyordu. Nihayet, petrolü alacak bir ülke bulundu” dedikten sonra “Irak’ın Kürt bölgelerinde üretilen milyonlarca varil petrolü taşıyan Liberya bayraklı Altai tankeri Cuma günü Aşkelon’da demirledi” sözlerini kullanıyor.
Kürt petrolünün, Türkiye’nin Ceyhan limanında tankelere yüklendiğini anlatan gazete, Irak merkezi hükümetinin Kürt bölgesinin tek taraflı petrol ihracına karşı çıktığını belirtiyor. Haberde “Washington’un, Irak’ın birliğine zarar verdiği için Kürt petrol ihracına karşı ancak Maliki’nin son davranışları göz önünde tutulursa eğer ABD’nin petrolün İsrail’e satılmasına itiraz etmesi pek olası değil ama İran, bu tur işlemlerden vazgeçmeleri için Kürtlere baskı yapabilir” yorumu yapılıyor.
İsrailli gazete, “Kürt otoriteleri, İsrail’e satış yapmanın kendileri için sorun oluşturmadığını söylediler” de diye yazdığı haberinde şunları da söylüyor:
“Petrolü Fas ve başka ülkelere satma girişimleri, Irak ile dayanışma ve hukuki işlemlerle ilgili kaygılar nedeniyle sonuçsuz kalmıştı. Şimdi öyle görünüyor ki Kürtler, petrolü almayı kabul eden eski müttefikleri İsrail’i yeniden keşfettiler. Doğrudan satış olmasın diye Kürt tankeri petrolünü başka bir tankere yükledi. Alımın tek bir işlem yada kalıcı bir düzenlemenin bir başlangıcı olup olmadığı ise belli değil.”
Kürdistan Yönetimi İddiayı Reddediyor
Iraklı Kürt Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı yetkilisi, söz konusu haberleri “temelsiz” ve “kanıttan yoksun” olarak niteledi.
Rudaw gazetesine konuşan söz konusu yetkili, Kürt Yönetiminin İsrail’e petrol satışı haberler için “temelsiz” ve “kanıttan yoksun” derken, İsrail’e “ne doğrudan ne de dolayı” olarak petrol satmadıklarını söyledi.
Aynı yetkili “hiçbir kanıt ya da gerçeğe dayanmayan bu tür haberler, Kürdistan Bölgesi ile Irak’ın federal hükümeti arasındaki gerilimleri artırıyor” şeklinde konuştu.
Kürt petrolünün Ceyhan üzerinden ihraç edilmesi, Erbil ile Bağdat arasında büyük bir kavgaya neden olmuştu. Haberde Irak’ın İsrail ile ticarete ambargo uyguladığı anımsatılıyor.
Bu arada, Rudaw haberinde ayrıca Kürt Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın Cuma günü Kürt petrolünü taşıyan ikinci bir tankerin yükünün güvenli biçimde alıcılara teslim edildiğini, Ceyhan’da iki tankere daha petrol yüklendiğini açıkladığına dikkat çekiyor. (Reuters, Al Jazeera, ANKA)