Türkiye’ye yaptırım öngören tasarı Senato’dan da geçti
Türkiye’ye S-400 yaptırımları uygulanmasını ve F-35 satışının yasaklanmasını da içeren yasa tasarısı Temsilciler Meclisi’nin ardından Senato’dan da geçti. Başkan Trump’ın yasayı kısa süre içinde imzalaması bekleniyor.
Türkiye'ye Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri nedeniyle yaptırım uygulanmasını da içeren yasa tasarısı, Cumhuriyetçiler'in çoğunluğu elinde tuttuğu Senato'dan 8'e karşı 84 oyla geçti. Tasarı geçen hafta da Temsilciler Meclisi'nde kabul edilmişti. Kongre'de her yıl güncellenen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'nın (NDAA) yeni versiyonu ABD'nin o yılki dış politika ve güvenlik politikalarına yön veriyor. 738 milyar dolarlık harcama öngören tasarı üzerinde aylar süren pazarlıkların ardından Temsilciler Meclisi ile Senato Silahlı Hizmetler Komitesi arasında geçen hafta uzlaşmaya varılmış, hemen ardından tasarı Temsilciler Meclisinden geçmişti. Başkan Donald Trump tasarıyı Senato'dan onay alır almaz hemen imzalayarak yürürlüğe sokacağını bildirmişti.
Senato'dan da geçen yasa tasarısında, Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemleri nedeniyle ortağı olduğu F-35 programından çıkarılan Türkiye'ye F-35 uçaklarının satılması yasaklanarak, bu alımın Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal eden büyük ölçekli bir işlem olduğuna dikkat çekiliyor. Ayrıca Başkan Trump'tan S-400 alımı nedeniyle Türkiye'ye yönelik yaptırımları yürürlüğe sokması talep ediliyor.
Güney Kıbrıs'a silah ambargosu kaldırılıyor
NDAA yasası ayrıca Güney Kıbrıs'a 1987 yılından bu yana uygulanan silah ambargosunun da koşullu olarak kaldırılmasını öngörüyor.
Yasayla ambargo tümden kaldırılmıyor, ancak Başkan’ın yılda en az bir kez Kıbrıs’ın koşulları yerine getirdiğini teyit etmesine bağlı olarak savunma sanayisi satışlarına izin veriliyor. Bunun içinse para aklamayla mücadelede reform, mali denetleme düzenlemelerinde işbirliği, ayrıca Rus askeri gemilerinin Kıbrıs limanlarına yakıt ikmali ve bakım hizmetleri için demirlememesi koşulları getiriliyor.
Tasarı Kuzey Akım 2 ve Türk Akım'ı da hedef alıyor
Tasarıda Rus doğalgazını Avrupa'ya taşıyacak ve önümüzdeki yıl kullanıma girmeleri planlanan Kuzey Akım 2 ve Türk Akım boru hatları da hedef alınıyor.
Türk Akım, Rus doğalgazını Karadeniz üzerinden Türkiye'ye, Kuzey Akım 2 de Rusya'dan doğalgazı Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya taşıyacak.
ABD, söz konusu iki boru hattının Avrupa'yı Rus enerjisine bağımlı hale getireceğini ve ulusal güvenliğe tehdit oluşturduğunu savunuyor. Trump, Ukrayna ve Polonya'yı dışarıda bırakan Kuzey Akım 2 nedeniyle Almanya'ya sert eleştirilerde bulunmuştu. Trump Kuzey Akım 2 projesi nedeniyle Almanya'nın Rus doğalgazına bağımlı olduğunu ve "tamamen Rusya tarafından kontrol edildiğini” öne sürerek Berlin'in Moskova'nın "esiri” olduğunu söylemişti. Trump'ın sözlerine yanıt veren Merkel ise Almanya'nın kararlarını "bağımsız şekilde alan” bir ülke olduğuna işaret etmişti.
Trump'ın yaptırımları sona erdirme yetkisi var
Tasarıda Kuzey Akım 2'nin "bir taciz ve siyasi nüfuz aracı” işlevi göreceği ve tasarının "ABD'nin Almanya ve Avrupa ile olan bağlarını zayıflatmak üzere tasarlanmış çabaları hedef aldığı” ifadesine yer verildi.
Şimdi Trump'ın imzasına sunulacak olan tasarı Kuzey Akım 2 ve Türk Akım projelerinde boru döşeme çalışmalarına katılan gemiler ve gemilerle bağlantılı yabancı uyruklu kişilere yaptırım öngörüyor.
Trump'ın beş yıllığına öngörülen yaptırımları sona erdirme yetkisi bulunuyor. Başkan'ın bunun için Rusya'nın söz konusu projeleri kendi siyasi çıkarları için kullanma imkanını asgariye indirdiklerine dair Kongre'yi ikna etmesi gerekiyor. (DW)
