‘Özgürlükler ülkesi’nden Filistin ambargosu

Hollanda’da düzenlenen Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali (IDFA), festivale katılan sanatçıların Filistin halkına verdiği destek nedeniyle tartışmaların odağında. Festivalin 8 Kasım’daki açılış gecesinde bir grup aktivist sahneye çıkarak Filistin’e destek için ‘Nehirden denize özgür Filistin’ yazılı bir pankart açarak, slogan attı.

Festivalin 8 Kasım’daki açılış gecesinde bir grup aktivist sahneye çıkarak Filistin’e destek için ‘Nehirden denize özgür Filistin’ yazılı pankart açarak, slogan attı.

Festivalin sanat yönetmeni Orwa Nyrabia’nın da alkışladığı eylemin peşinden ise İsrailli katılımcılar 700 imza ile yayınladıkları bir bildiri ile bu sloganın ülkelerini yıkmayı hedeflediğini öne sürerek, festivalde eyleme verilmesini kınadı. Artan baskıların ardından festival yönetimi ve Nyrabia, sloganı ‘antisemitik ve incitici bir slogan’ olarak tanımladıkları bir özür bildirisi yayınladı. Festivalin özür bildirisinin ardından ise 11 film yapımcısı ve jüri üyesi, festivalden geri çekildi.

Festivalden geri çekilen sanatçılar arasında her ikisi de Filistinli olan Basma Alsharif ve Jumana Manna ile Amerika yerlilerinden, Ho-Chunk kabilesinin bir üyesi ve soyu Luiseño kabilesinden gelen Sky Hopinka da yer aldı. Geçtiğimiz yıl İstanbul’da SALTGalata’da bir sergisi yer alan yönetmen Alsharif, festivalde yer alan filmini geri çektiğini ve etkinliğin başka bir bölümü için seçildiği jüriden de ayrıldığını açıkladı.

Jumanna Manna&Basma Alsharif&Sky Hopinka

Sanatçı, bu kararını sosyal medya hesabından şu ifadelerle aktardı:

“İsrail, Batı tarafından finanse edilen etnik temizliği ve Filistinlilere yönelik soykırımını sürdürürken, IDFA, Filistin’deki tüm insanlara eşit haklar çağrısını antisemitik olarak eşitleyen zarar verici bir açıklama yapma konusunda kendini güçlü hissetmiş gibi görünüyor.”

13 Kasım’da IDFA önünde düzenlenen ‘Filistin İçin Ayağa Kalk’ mitinginde ‘Nehirden denize özgür Filistin’ sloganının yazılı olduğu birçok pankart yer aldı.

Manna da, IDFA’nın özür açıklamasının ‘zarar verici’ olduğunu yazarak, filmini geri çektiğini ilan etti. Manna da, “Batı’daki kültür kurumlarının fon sağlayıcılar ve iktidardaki insanlar tarafından nasıl büyük bir baskı altına alındığını gördük” dedi. Hopinka da filmini Filistinli meslektaşlarıyla dayanışma amacıyla çektiğini belirterek, “Bu festivalin yöneticisi, bir Arap, bir Suriyeli ve pek çok kişinin dostu olarak imkansız bir konumda” ifadeleriyle Nyrabia’yı eleştirdi. Festivalin bu yıl ki paydaşlarından Filistin Film Enstitüsü (PFI) ve Workers for Palestine Netherlands da resmi olarak festivalden çekildi.

Öte yandan, yaşananların ardından bir grup sanatçı ve aktivist, festivalin ana merkezi önünde ‘Filistin İçin Ayağa Kalk’ mitingi düzenleyerek, festival yönetimini yayınladığı özür için kınadı.

‘NEHİRDEN DENİZE ÖZGÜR FİLİSTİN’

Festivalde açılan pankartta görülen ‘Nehirden denize özgür Filistin’ sloganı 60’lı yıllardan bu yana Filistin’i desteklemek için düzenlenen protestolarda kullanılıyor. Slogandaki ‘Nehirden denize’ ifadesi Ürdün Nehri ile Akdeniz arasında kalan bölgeyi tanımlamak için kullanılıyor. 1964 yılında yerlerinden edilen Filistinlilerin Yaser Arafat liderliğinde kurduğu Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Ürdün Nehri’nden Akdeniz’e uzanan bölgede tarihi sınırları baz alan bir devlet kurulmasını savundu. Slogan, 7 Ekim’den beri Batılı ülkelerde tartışmaların odağında.

İngiltere’de muhalefetteki İşçi Partisi milletvekili ve gölge kabine bakanı Andy McDonald’ın üyeliği, Filistin yanlısı bir gösteride bu sözleri kullanması nedeniyle askıya alındı. İngiliz İçişleri Bakanı Braverman sloganın ‘İsrail’in yok edilmesine bir çağrı’ olarak anlaşıldığını söyledi. ABD Kongresinin Filistinli üyesi Rashida Tlaib ise sloganı ‘ölüm, yıkım veya nefret için değil, özgürlük, insan hakları ve barış içinde bir arada yaşama için istek uyandıran bir çağrı’ olarak niteledi. Almanya ve Amerika’daki eylemlerde ise sloganın kullanılması açık açık yasaklandı.(Karar)