Irak, ABD'ye ‘çekil’ dedi, Barzani harekete geçti
"İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları karşısında Irak'taki direniş örgütleri de ABD'ye karşı eylem yapmaya başlamıştı. İran da Erbil'de MOSSAD karargahı olduğu öne sürülen bir merkezi vurdu. ABD, bu eylemlere karşılık verebilme serbestliğini korumak istiyor…"
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başbakanı Mesrur Barzani, hafta içinde ABD’ye düzenlediği resmi ziyaret kapsamında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve ABD’li senatörlerle görüştü. Ziyaretlerin Irak'ın ABD'ye ülkeden askerlerini çekmesi için yaptığı çağrının ardından gelmesi dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken, IKBY ve ABD ortaklığına dikkat çekerek “Bu alanda ve bu konularda uzun yıllar boyunca çalışmamın kişisel olarak benim için anlamı çok büyük” dedi. IKBY Başbakanı Mesrur Barzani, ABD’nin başkenti Washington’da resmi ziyaretlerine devam ederken bu kapsamda ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Dışişleri Bakanı Yardımcısı Barbara Leaf, ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komisyonu üyesi Senatör Jack Reed ve Senatör Jack Wicker, Senatör Tammy Duckworth ve Senatör Lindsey Graham ile görüştü.
Blinken görüşmeye dair “Ve bu ortaklık her şeyden önce ortak değerler, ortak çıkarlar ve aynı zamanda birlikte fedakarlık yaptığımız ortak bir geçmişe dayanan ve çok ciddiye aldığımız bir ortaklıktır, bu alanda ve bu konularda uzun yıllar boyunca çalışmamın kişisel olarak benim için anlamı çok büyük” dedi. Kürtler arasında birlik ve çıkarlar ortak olduğu için herkesin mümkün olduğunca birlikte çalıştığından emin olmanın ABD için önemli olduğuna dikkat çeken Blinken “IKBY aynı zamanda bölgedeki istikrar ve Amerikan yatırımları da dahil olmak üzere özel sektörün sağlığı için kritik bir ortak olmuştur ve bu da önemlidir” dedi.
Arap basını: 'ABD IKBY'ye sığındı'
Al-Arab gazetesi haberinde Mesrur Barzani’nin ziyaretinin sonuçlarını değerlendirdi. Gazete Amerika’nın daveti ile gerçekleşen ziyaretin ABD’nin Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'ne verdiği önemi tazelemek için yapıldığını belirtti. Gazete özellikle ABD ve Irak arasındaki gerginliğe dikkat çekerek IKBY'nin ABD’nin sığındığı bir yer olacağının öngörüldüğünü yazdı. Gazeteye göre, Biden yönetimi IKBY'yi Irak’taki Amerikan varlığının ana merkezi haline getirmeye çalıştığını, çünkü Irak’ın Amerikan güçlerinin bu ülkedeki varlığını sona erdirmeye çalıştığını vurguladı.
Gazete, ABD’nin Irak ve Suriye’deki güçlerinin silahlı grupların saldırılarıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde IKBY'yi güçlerinin korunabileceği bir yer haline getirmeye çalıştığını belirtiyor. Öte yandan IKBY liderliğinin açıkça Amerikan güçlerinin Irak’tan çekilmesine karşı olduğunu ve bunun İran ve müttefikleri lehine yeni bir denge yaratacağını ve bölge dengelerini etkileyeceğini de belirtti.
Irak'tan ABD’ye çekilme çağrısı ve İran saldırısı
2003’teki işgalle başlayan ABD varlığı, bir dönem zayıflasa da 2013’te terör örgütü DEAŞ’ın birçok kenti işgal etmesi Washington’ı tekrar ülkeye çekti. Irak yönetici elitleri bir süredir Amerikan güçlerinin artık ülkeyi terk etmesi gerektiğini söylüyor. Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani de ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin ülkedeki görevinin bittiğini ve çekilmesi gerektiği konusunda birçok demeç verdi.
Irak Dışişleri Bakanlığı’nın geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamasına göre de Bağdat ile Washington, Irak'ta ABD liderliğindeki askeri koalisyonun geleceği konusunda müzakereleri başlatmak üzere komisyon kurulması konunda anlaştı. Komisyon, askerlerin aşamalı olarak geri çekilmesi ve koalisyonun sona ermesi için takvim belirleyecekti.
Sudani yönetimindeki Irak, koalisyon güçlerinin ülkeden çıkması için resmi ve diplomatik girişimlerde bulunurken kamuoyu baskısı oluşturmak için de elektronik referandum da yapıldı. Buna göre kaolisyon güçlerinin ülkeden çıkması için büyük bir halk talebi olduğu da ortaya konuldu.
Irak parlamentosu ABD güçlerinin ülkeden çekilmesi için bir karar da almıştı.
Bazı kaynaklar, ABD’li yetkililerin Uluslararası Koalisyon güçlerinin geri çekilmesine ilişkin düzenlemelerle ilgili olarak Irak hükümetine gönderdiği mesajın içeriğini Londra merkezli Şarku’l Avsat gazetesine açıkladı. Mesajda, “Irak tarafının üzerine düşen yükümlülüklerin” yanı sıra “geri çekilme yöntemi ve takvimi” yer alırken, bu geri çekilmenin bedelsiz olmayacağı ve “İran’a sadık silahlı gruplara yönelik caydırıcı saldırıları durdurmayacağı” vurgulandı. ABD bu şartıyla İran'dan destek alan direniş güçlerini etkisizleştirerek İsrail'in güvenliğini sağlamaya çalışıyor.
Şarku’l Avsat’ın aktardığına göre kaynaklar, “Washington ikili ilişkilerde yeni bir aşamaya geçmekte bir sakınca görmüyor. Ancak güçlerin geri çekilmesi (herhangi bir şekilde), İran yanlısı silahlı grupların eylemleri bölgenin güvenlik ve istikrarını istikrarsızlaştırmaya katkıda bulunduğu sürece, bu eylemlere yönelik caydırıcı saldırıları durdurmayacaktır” ifadelerini kullandı. Kaynaklara göre Washington, mesajda Bağdat’ı, iki ülkeyi birbirine bağlayan mali ve ekonomik yükümlülükler de dahil olmak üzere, çekilmenin sonuçlarını anlayıp idrak etmeye çağırdı.
“Irak’ın kaynaklarını şeffaf bir şekilde yönetmesine yardımcı olmak” adına hazırlanan 1483 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı uyarınca Irak, 2003 yılından bu yana petrol gelirlerini ABD Hazinesi tarafından kontrol edilen bir banka hesabına yatırıyor. ABD, Irak'ı işgal ettiğinden beri elde ettiği mali, siyasi ve askeri avantajları kaybetmek istemiyor.
Öte yandan İsrail'in Filistin'e yönelik saldırıları karşısında Irak'taki direniş örgütleri de ABD'ye karşı eylem yapmaya başlamıştı. İran da Erbil'de MOSSAD karargahı olduğu öne sürülen bir merkezi vurdu. ABD, bu eylemlere karşılık verebilme serbestliğini korumak istiyorAncak Irak'ın ABD'nin ülkeden çıkması için yaptığı baskıyla da baş etmesi gerekiyor. Tam olarak bu noktada Irak'ın Kuzeyinde yer alan Barzani yapılanmasını doğal müttefik olarak gören ABD IKBY ile ilişkilerini bir üst seviyeye çıkarmaya hazırlanıyor. Mesrur Barzani'nin ABD ziyareti de bu bağlamda değerlendiriliyor. Kaldı ki Barzani'nin başkanlığını yaptığı IKBY de varlığını 1. ve 2. Körfez Savaşları'nda ABD'nin yaptığı yardıma ve İsrail desteğine borçlu.(Uğurcan Yardımoğlu/odatv)
