ABD'nin şehit İsmail Haniye ve Fuad Şükür suikastlarındaki gizli ve açık rolü
Şehit İsmail Haniye ve Fuad Şükür suikastlarından önceki hafta boyunca, Amerikan silah şirketlerinin hisseleri hızlı ve ani bir artış gösterdi. Bu durum, Washington'ın söz konusu suikastlarda rol oynadığının bir göstergesi olarak yorumlanabilir.
İran'ın onur konuğu Şehit İsmail Haniye ve Hizbullah komutanı Fuad Şükür'ün suikastları, direniş cephesinin iki büyük komutanının aynı anda hedef alınmasıyla İsrail-Amerikan çetesinin koordineli bir planının ürünü olduğunu göstermektedir.
Şehit Fuad Şükür'ün suikastı 30 Temmuz Salı günü öğleden sonra, Şehit Haniye'nin suikastı ise 31 Temmuz Çarşamba günü sabahın erken saatlerinde gerçekleşti. Güvenlik ve siyaset uzmanları, Netanyahu'nun 22-27 Temmuz tarihleri arasında gerçekleştirdiği ABD ziyaretinde Amerikan yetkilileri ile suikast planları hakkında bilgi paylaştığını ve suikastların Amerika ile koordineli bir şekilde gerçekleştirildiğini düşünüyor.
Peki, ekonomik verilerden de bu konuda kanıtlar elde edilebilir mi?
Büyük Amerikan silah şirketlerinin hisse senetleri, Şehit Haniye ve Şehit Fuad Şükür suikastlarından önceki hafta boyunca hızlı ve ani bir artış gösterdi. Bu hisse senedi fiyatlarındaki ani yükselişin suikastlarla bağlantılı olup olmadığı sorusu akıllara geliyor. Bu raporumuzda bu konuyu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Siyasi, askeri ve güvenlik olaylarının büyük çoğunluğu, nihayetinde mal ve hizmet fiyatlarını etkiler. Ekonomi ve siyaset arasındaki ilişki, her iki taraftaki değişiklikleri analiz ederek diğer taraftaki değişiklikleri öngörmemizi sağlayan karşılıklı bir denklemdir. Bu etkileşimin açık bir örneği, Şehit Haniye suikastı ve İran'ın bu suça sert bir şekilde karşılık verme kararı sonrasında dünya borsalarının düşmesidir.
Aşağıda, Şehit Haniye suikastından sonra iki önemli ekonomik göstergenin değişimini gösteren bir grafik bulunmaktadır. Bu değişiklikler, 31 Temmuz'dan 5 Ağustos'a kadar 4 iş günü boyunca incelenmiştir. Rapordaki tüm görsellerde, mum olarak adlandırılan her bir dikey dikdörtgen, bir iş günündeki fiyat değişikliklerini göstermektedir. Kırmızı mumlar düşüşü, gri mumlar ise yükselişi temsil etmektedir.
Küresel savunma şirketlerinin listesini, kısaca SIPRI olarak adlandırılan Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü tarafından yayınlanan listeye göre seçeceğiz. Bu kuruluşun 2022 yılı sıralamasına göre, aşağıdaki şirketler dünyada en yüksek silah gelirlerine sahipti:
Şimdi, yukarıdaki şirketlerden üçünün, Şehit İsmail Haniye ve Şehit Fuad Şükür suikastlarından önce ve sonraki dönemde hisse senedi değerlerindeki değişimleri inceleyeceğiz.
Lockheed Martin
Lockheed Martin, dünyanın en büyük savunma şirketidir ve 2022 yılında 60 milyar dolardan fazla silah satışı gerçekleştirmiştir. Şirketin hisse senetleri, Şehit Haniye suikastından bir hafta önce %13 oranında artmıştır.
Raytheon Technologies
Raytheon Technologies, dünyanın ikinci büyük savunma şirketidir ve 2022 yılında 56 milyar dolardan fazla silah satışı gerçekleştirmiştir. Şirketin hisse senetleri, Şehit Haniye suikastından bir hafta önce %14 oranında artmıştır.
(Rast)