Bangladeş'ten ABD'ye Myanmar'da "BM garantili güvenli bölge" çağrısı
Bangladeş’te Başbakanlık koltuğunda Başdanışman sıfatıyla oturan Muhammed Yunus, BM’nin Myanmar’daki İnsan Hakları Durumu Özel Raportörü Amerikalı Thomas Andrews ile bugün Dakka’daki Tejgaon ofisinde bir araya geldi.
Muhammed Yunus, Rakhine’de (Myanmar'da Arakanlıların yaşadığı eyalet, Bangladeş-Myanmar sınırı) yerinden edilmiş Arakanlılar için “BM garantili güvenli bölge” oluşturulması çağrısında bulunarak, böyle bir adımın insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırabileceğini öne sürdü. Bunun, krizin çözümü ve Bangladeş’e daha fazla kitlesel yerinden edilmenin önlenmesi açısından “iyi bir başlangıç” olabileceğini savundu.
Yerel aktivistler ise, ABD'ye yakın duran Yunus'un bu çağrısını tehlikeli olarak yorumluyor. Aktivistler, ABD'nin Myanmar'da emelleri olduğunu ve Rakhine eyaleti gibi önemli ve stratejik bir coğrafyada atılacak böylesi bir adımın ABD ve müttefikleri için bölgede kalıcı olarak yerleşmesi anlamına geleceğini ifade edip şunu ekliyorlar: "Kalıcı bir çözüm ancak Çin ile müttefik olan Myanmar yönetiminin ikna edilmesidir. O da Çin'in gözetiminde Myanmar-Bangladeş görüşmelerinin sürdürülmesidir."
Muhammed Yunus-Thomas Andrews Görüşmesi
Görüşmede Thomas Andrews, geçen ay New York’ta BM Genel Kurulu oturum aralarında sunulan Rohingya krizine ilişkin üç maddelik önerileri nedeniyle Muhammed Yunus’u övdü. Andrews, Myanmar’ın Rakhine Eyaletinde devam eden şiddetin “muazzam bir kriz” yarattığını ve Rohingyalar da dahil olmak üzere yerinden edilmiş ve açlık çeken nüfus için acil insani yardıma ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Daily Star’ın aktardığına göre, Andrews, Myanmar genelinde en az 3,1 milyon insanın yerinden edildiğini, bunların yüz binlercesinin isyancı grupların Myanmar ordusuyla yıllardır çatışma içinde olduğu Rakhine’de bulunduğunu vurguladı. Son haftalarda yaklaşık 30.000 Rohingya’nın Rakhine’deki evlerinden kaçarak Bangladeş’e girdiğini, bunun da hâlihazırda güneydoğudeki Cox’s Bazar bölgesindeki kamplarda barınan bir milyondan fazla Rohingya mülteciye eklendiğini belirtti.
Muhammed Yunus da, Rakhine’de yerinden edilmiş Arakanlılar için “BM garantili güvenli bölge” oluşturulması çağrısında bulunarak, böyle bir adımın insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırabileceğini öne sürdü. Bunun, krizin çözümü ve Bangladeş’e daha fazla kitlesel yerinden edilmenin önlenmesi açısından “iyi bir başlangıç” olabileceğini savundu.
Yunus ayrıca, Arakan’daki şiddet ve yerinden edilme sorununu ele almaya yönelik tartışmalara ASEAN da dahil olmak üzere uluslararası toplumun dahil edilmesini önerdi. Ayrıca Rohingya mültecilerinin üçüncü ülkelere yerleştirilmesinin hızlandırılması için Amerikalı diplomat Andrews’tan destek istedi.
Görüşmede ayrıca, 2017’de Rohingyalara karşı işlenen zulümlere ilişkin Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC)’nin devam eden soruşturmalarının yanı sıra Bangladeş’te öğrencilerin önderlik ettiği son devrime de değinildi.
Hasina’nın Hindistan’dan iadesi istenecek
Bangladeş Uluslararası Suçlar Mahkemesi (ICT), yüzlerce kişinin öldüğü öğrenci protestolarından sonra Hindistan’a giden eski Başbakan Şeyh Hasina Vecid’in iadesi için Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatından (Interpol) yardım talep edileceğini bildirdi.
Dhaka Tribune gazetesinin haberine göre, ICT’nin başındaki yeni Başsavcı Muhammed Tajul İslam, konuya ilişkin gazetecilere açıklamada bulundu.
Tajul, gösteriler sırasında “işkence gibi insanlığa karşı suç” işlemekle suçlananlar hakkında mahkemeden tutuklama emri ve seyahat yasağı talep edileceğini belirtti.
Hindistan’a giden Hasina’nın ve gösteriler devam ederken yurt dışına kaçan diğer kişilerin iadesi için de Interpol’den yardım isteneceğini ifade eden Tajul, “Bangladeş, bağlantıları sayesinde Interpol’den kırmızı bülten çıkarmasını talep edebilir. Bu sayede pek çok kişiyi ülkeye geri getirebileceğiz.” diye konuştu. (iktibas/HSH)