Varyantlar hangi Ülkede, ne zaman çıktı?
Çin'in Vuhan kentinde Aralık 2019'da ortaya çıkan COVID-19'un son varyantı birkaç gün önce tespit edildi. Adı Omicron, "süper varyant" diye de biliniyor. DSÖ isimlendirmeyi, Yunan alfabesine göre yapıyor. Peki hangi varyant, ne zaman görüldü?
Delta, Beta, Alfa… Bu isimler kulağa tanıdık geliyor. Matematikte bilinmeze verilen Yunan alfabesindeki harfler, şimdi koronavirüsün varyantlarına veriliyor.
İlk kez Eylül 2020'de İngiltere'de tespit edilen "B.1.1.7", daha sonra verilen isimle "Alpha" varyantı, Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) "endişe verici varyant" olarak tanımladığı ilk COVID-19 mutasyonu oldu.
Daha sonra, "B.1.351" adını taşıyan Beta varyantı, ilk kez Aralık 2020'de Güney Afrika'da Nelson Mandela Körfezi çevresindeki yerleşim yerinde tespit edildi.
Omicron'dan önceki 2 harf atlandı
Koronavirüs varyantlarına en son verilen isim alfabedeki 12. harf olan Mu oldu. Sıradaki harfler Nu ve Xi harfleriydi. Ancak DSÖ bu iki harfi atladı ve 15. Harf olan Omicron’u tercih etti.
DSÖ buna gerekçe olarak Nu harfinin "yeni"(new) ile çakışması ve Xi’nin ise çok sık kullanılan bir soy isim olduğunu gösterdi.
Sosyal medyada Xi harfinin atlanmasının gerçek sebebi olarak, Çin Devlet Başkanı Xi’nin (Şi Cinping) de aynı ismi taşıması gösteriliyor.
Varyant hakkında bilinenler
İlk olarak Güney Afrika'da tespit edilen Omicron varyantı İsrail, Almanya, Belçika ve Kanada dahil birçok ülkeye yayıldı. Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da seyahat kısıtlamaları yeniden başlatıldı.
Halk sağlığı uzmanları, Omicron adı verilen yeni varyantın, Delta varyantından daha bulaşıcı veya ciddi hastalığa neden olma olasılığını artırabilecek çok sayıda mutasyon taşıdığını söylüyor. Ancak Dünya Sağlık Örgütü, "Omicron varyantının daha hızlı yayıldığına dair net kanıt yok" diyor.
TRT Haber yayınında konuyu değerlendiren Toplum Sağlığı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, bu çok bulaşıcı varyantın önemine dikkat çekti. Ancak öldürücülüğüyle ilgili elde net bir kanıt olmadığını da ekledi.
Aşı ve tedbirle takip edilmeli
Prof. Dr. İlhan'a göre önlem alınmalı, öldürücülük durumuyla ilgili 15 gün beklenmeli ve aşının varyant üzerindeki koruyucu etkisi takip edilmeli.
"Bütün koronavirüs varyantlarına baktığınızda aşı bariz bir şekilde koruyor. Çok net bu. Ülkeler aşılamayı artırmalı, maske-mesafe-temizlik gibi halihazırdaki karantina önlemlerine özellikle kapalı alanlarda dikkat etmeli."
Virüsün kaybolmasına sebep olabilir mi?
İlhan, "Belki bu suş çok hızlı yayılıyor ama öldürücülüğü düşük olacak. Bundan sonra da acaba bu virüsün kaybolmasına mı sebep olacak diye düşünmüyor da değiliz" vurgusu da yaptı. (Ajanslar)