Depremin ekonomi, tarım ve ihracata etkisi: Bölgedeki 10 ilin payı
Depremin vurduğu şehirlerden Gaziantep tek başına Türkiye’deki ihracatın yüzde 4,4’ü gerçekleştiriyor. Hatay’ın payı yüzde 1,6; Adana’nın ise yüzde 1,23. Bölgedeki 10 ilin toplamı ise yüzde 8,5.
Kahramanmaraş ve 10 ilde etkili olan depremlerin ardından imar çalışmaları başladı. Bölgede yapılması beklenen yaklaşık 450 bin konutun euronews Türkçe’nin hesaplamasına göre sadece inşaat maliyeti en az 322 milyar (17 milyar dolar) olacak. Buna altyapı ve diğer masraflar dahil değil.
Bölgedeki ekonomik faaliyetlerin durması veya yavaşlaması da ekonomiye olumsuz etkisi söz konusu.
Depremin vurduğu 10 ilin gayrisafi yurt içi milli hasılası (GSYH) içindeki payı yüzde 9,3. Bu şehirler Türkiye’de ihracatın yüzde 8,5’ini gerçekleştiriyor. Deprem bölgesindeki 10 ilin tarım alanları içindeki payı ise yüzde 16.
6 Şubat’ta Kahramanmaraş ve çevre illeri vuran 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin ardından Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa'da 3 ay süreyle OHAL ilan edildi.
Deprem bölgesindeki 10 ilin GYSH payı yüzde 9,3
TÜİK’in verilerine göre Türkiye’nin 2021 yılında üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH’si 7 trilyon 249 milyar lira oldu. 10 ilin GSYH toplamı ise 675 milyar lira. Bu şehirlerin GSYH içindeki payı ise yüzde 9,3 oluyor.
Gaziantep ve Adana’nın GSYH payı toplam yüzde 4
Depremin vurduğu iller içinde GSYH payının en yüksek olduğu şehir yüzde 2,05 ile Gaziantep. Adana’nın payı ise yüzde 1,95. Sadece bu iki ilin toplamı yüzde 4.
Depremin en çok etkilediği illerden birisi olan Hatay’ın Türk ekonomisi içindeki payı ise yüzde 1,4. Kahramanmaraş, Diyarbakır ve Şanlıurfa’nın payları sırasıyla yüzde 1’e yakın.
Tarımın payı daha büyük
10 ilin GSYH payı yüzde 9,3 olmasına rağmen sektörlere göre bakıldığında “tarım, ormancılık ve balıkçılık”ın payı yüzde 14,3’e kadar çıkıyor. 2021 yılında bu sektör Türkiye’de 401,8 milyar lira GYSH üretirken bunun 57,3 milyar lirası deprem bölgesindeki 10 ilde gerçekleşti.
Tarım alanlarının yüzde 16’sı deprem bölgesinde
TÜİK 2022 yılı verilerine göre Türkiye’deki 238 milyon dekar tarım alanının 37,7 milyon dekarı deprem bölgesindeki 10 ilde bulunuyor. Bu illerin toplam alan içindeki payı ise yüzde 16.
Şanlıurfa 10,8 milyon dekar tarım alanı ile ilk sırada yer alıyor. Depremin en çok etkilediği illerden Kahramanmaraş’taki tarım alanı ise 3,6 milyon dekar. Alanın büyüklüğü kadar bölgedeki şehirler Türkiye’nin en verimli topraklarının başında geliyor.
Deprem bölgesindeki illerin ihracattaki payı yüzde 8,5
Depremin vurduğu şehirlerden Gaziantep tek başına Türkiye’deki ihracatın yüzde 4,4’ü gerçekleştiriyor. Hatay’ın payı yüzde 1,6; Adana’nın ise yüzde 1,23. Bölgedeki 10 ilin toplamı ise yüzde 8,5.
2022 yılında Türkiye’nin ihracatı 254,2 milyar dolar olurken bunun 21,6 milyar doları bu ilden gerçekleşti. (Ajanslar)
