Çin’den ABD'ye kritik misilleme
Çin’den kritik çip yapım malzemelerine ihracat kısıtlaması: Çin pazartesi günü, yarı iletkenler ve diğer elektronik bileşenlerin yapımında çok önemli olan iki metale yeni ihracat kısıtlamaları getireceğini açıkladı. Çin 20 kritik ham maddenin lider üreticisi.
Ticaret Bakanlığı ve Gümrük Genel İdaresi’ne göre, ihracatçılar 1 Ağustos’tan itibaren izinsiz olarak galyum ve germanyum ile ilgili kimyasal bileşikleri Çin dışına gönderemeyecekler.
Kısıtlama getirilen iki metal güneş panelleri, lazereler, gece görüş gözlükleri ve bilgisayar çipleri gibi çok geniş bir ürün yelpazesinde kullanılıyor.
Galyum özellikle, bileşik yarı iletkenler ve elektronik cihazlar için çok önemli. Galyum nitrür, lazerler ve diğer uygulamalar için kullanılırken, malzemenin elektrikli araçlar için güç yarı iletkenlerinde daha yaygın olarak kullanılması bekleniyor.
Bileşim, güç kaybını azaltmaya yardımcı oluyor ve Japon Nidec ve Renesas Electronics, ortaklaşa geliştirdikleri bir elektrikli araç bileşeni için galyum nitrür substratları kullanmayı düşünüyor.
Çin 20 kritik ham maddenin lider üreticisi
U.S. Geological Survey’e göre Çin, dünyadaki galyumun %98’ini üretiyor. Ayrıca, küresel madencilik payına göre incelendiğinde Çin, galyum ve germanium da dahil olmak üzere 20 kritik ham maddenin lider üreticisi konumunda bulunuyor. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi rafine üretim ve işleme alanlarında da hakim ülke olarak öne çıkıyor.
Caixin haber sitesi gümrük verilerine dayanarak, 2022’de Çin’in galyum ürünlerinin en büyük ithalatçılarının Japonya, Almanya ve Hollanda olduğunu söyledi. Germanyum ürünlerinin en büyük ithalatçılarının da Japonya, Fransa, Almanya ve ABD olduğu belirtildi.
Pekin, 2020’nin sonlarında yürürlüğe giren ülkenin ihracat kontrol yasasına dayanarak galyum tedarikini kısıtlıyor. Yasa, yetkililerin ulusal güvenlik nedenlerini gerekçe göstererek kontrollü ürünlerin belirli denizaşırı şirketlere gönderilmesini yasaklamasına izin veriyor.
Çinli yetkililerin, veri sızıntılarını önlemek için kullanılan şifreleme teknolojisi ve yarı iletkenlerin ihracatına kısıtlamalar getirmek üzere yasayı devreye soktuğu bildirildi.
Galyum kısıtlamaları, ABD ve diğer ülkeler tarafından Çin’e uygulanan ihracat kısıtlamalarının peşinden geldi. The Wall Street Journal’ın haberine göre Washington, Çin’e bağlı yarı iletkenler üzerinde daha sıkı ticaret kısıtlamaları düşünüyor. Önerilen kurallar, yapay zeka için kullanılan çipler için geçerli olacak.
“Çin, Amerikan ticaret kısıtlamalarını en zayıf yerinden vurdu”
Uzmanlara göre, Çin’den galyum veya ilgili ürünleri temin edemeyen imalatçılar sınırlı alternatiflerle karşılaşabilir, bu da muhtemelen metali daha pahalı hale getirecektir ve bazı en son teknolojilerin benimsenmesini yavaşlatacaktır.
Ani haberlerden etkilenen şirketler ise, arzı güvence altına almak için harekete geçti. Reuters’a konuşan ABD’li bir yarı iletken üreticisi, yatırımcıları güvence altına almak için ihracat izinlerine başvurduğunu söyledi. Çin merkezli bir germanyum üreticisi de, fiyatlar yükselirken bir gecede alıcılardan gelen sorularla karşı karşıya kaldıklarını ifade etti.
Çin’de üretim tesisleri bulunan ABD’li yarı iletken levha üreticisi AXT Inc (AXTI.O), Çin’deki yan kuruluşu Tongmei’nin Çin’den galyum ve germanyum bileşenli ürünleri ihraç etmeye devam etmek için izin başvurusunda bulunacağını söyledi.
Çin Küresel Madencilik Derneği başkanı Peter Arkell, “Çin, Amerikan ticaret kısıtlamalarını en zayıf yerinden vurdu” dedi.
Yellen’ın ziyareti öncesi
Jeffries analistleri, tedbirin zamanlamasının ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’ın bu hafta Pekin’e yaptığı ziyarete yönelik olabileceği ve Washington’un geziyi iptal edip etmeyeceği konusunda soru işaretleri uyandırdığını söyledi.
Sektördeki bazı kişiler, Çin’in bu hamleyi nadir toprak ihracatına yeni kısıtlamalar getirerek takip edebileceğinden korktuklarını kaydettiler. Nadir toprak elementleri, elektrikli araçlarda ve askeri teçhizatta kullanılan bir metal grubu ve Çin açık ara dünyanın en büyük üreticisi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Tayvan Ekonomi Bakanı Wang Mei-hua ise, kısa vadeli etkinin büyük olmayacağını ancak durumun uzun vadede nasıl sonuçlanabileceğine dikkat edeceklerini söyledi.
Güney Kore Sanayi Bakanlığı yaptığı açıklamada, ülkenin yeterli miktarda galyum stokuna sahip olduğunu, ancak başka germanyum kaynakları olduğunu belirtti.
Washington’a misilleme
Çin’in kontrolleri, Washington’un son yıllardaki bir dizi kısıtlamanın ardından Çin’e yüksek teknolojili mikroçiplerin sevkiyatına yeni kısıtlamalar getirmesiyle geldi.
Amerika Birleşik Devletleri ve onun baskısıyla Hollanda’nın da, teknolojilerinin Çin ordusu tarafından kullanılmasını önleme gerekçesiyle, bu yaz Çinli çip üreticilerine çip üretim ekipmanı satışını daha da kısıtlaması bekleniyor.
Pekin, ABD’nin çipler üzerindeki baskısı karşısında mayıs ayında bazı yerli sektörlerin ABD’li çip üreticisi Micron’dan ürün satın almasını yasaklayarak misilleme yapmıştı.
Uzmanlar bu hamlenin, mevcut ABD-Çin gerilimini daha da tırmandıracağı görüşünde. (harici)
