İşgal rejimi İsrail'deki Eritreliler kimdir, neden ayaklandı?
İsrail'de sokakları ateşe veren Eritrelilerin kim oldukları ve neden gösteriler düzenledikleri son günlerin en çok merak edilen konuları arasında yer alıyor. Zira, İsrail hükümeti gösteriler sonrasında bütün Afrikalıları sınır dışı etmeyi planladığını açıkladı.
Irkçı ve gayrimeşu İsrail'de başlattıkları protesto gösterileriyle sokakları ateşe veren Eritreliler'in kim oldukları ve neden ayaklandıkları merak ediliyordu. Onlarca gösterici ve polisin yaralandığı protosta gösterilerinden sonra İsrail hükümeti bütün Afrikalı göçmenleri sınır dışı etmenin planlarını yaptığını duyurdu. Peki, kim bu Eritreliler, neden protesto gösterileri düzenliyorlar?
Al Jazeera'nın haberine göre, şimdiye dek binlerce Eritre vatandaşı, kendi ülkelerindeki zorlu koşullardan kaçarak İsrail'e gitti.
Eritre, Etiyopya'dan bağımsızlığını kazandığı tarihten bu yana, 30 yıldan fazla bir süredir Cumhurbaşkanı İsaias Afwerki'nin yönetimi altında. 77 yaşındaki Afwerki hiçbir zaman seçimlere gitmedi, parlamento ya da bağımsız bir yargı oluşturmadı. Siyasi partileri yasaklayan Afwerki, ifade ve basın özgürlüğü açısından dünyanın en kötü liderlerinden biri olarak gösteriliyor.
Afwerki ayrıca katı bir zorunlu askerlik hizmeti ve zorunlu çalışma sistemi uyguluyor, bu da birçok Eritrelinin ülkeden kaçmasına neden oluyor ki bunların önemli bir kısmı da İsrail'e gidiyor.
İsrail'de çoğu Sudan ve Eritre vatandaşı olmak üzere yaklaşık 25 bin Afrikalı mültecinin yaşadığı düşünülüyor.
Ancak İsrail, bunlardan çok azını meşru sığınmacı olarak kabul ediyor. Mültecilerin çoğunu ülkeyi terk etmesi gereken ekonomik sebepli göçmenler olarak görüyor.
Çatışmalar neden çıktı?
Çatışmalar Pazar günü İsrail'deki Eritre Büyükelçiliğinin bağımsızlığın 30. yılını kutlamak için bir etkinlik düzenlemesiyle patlak verdi.
Afwerki hükümetini eleştirenler bunu "bir diktatörün yönetimini kutlamak için küstahça bir girişim olarak" niteledi ve yüzlercesi etkinliğin düzenlendiği alana doğru ilerleyişe geçti.
Göstericilerin polis bariyerlerini aştığı ve polis memurlarının bu kadar büyük bir kalabalığa karşı hazırlıksız göründüğü bildirilirken, videolarda polis ve diğer araçların camlarının kırıldığı ve yakındaki mağazalara zarar verildiği görüldü. Etkinliğin düzenlendiği mekan da sandalye ve masaların kırılmasıyla tahrip edildi.
Afwerki hükümetini desteklemek üzere etkinlikte bulunan Eritreliler ile protestocular arasında arbede yaşandı. İnternetteki görüntülerde Afwerki destekçilerinin protestocuları sopalarla dövdüğü ve onlara taş attığı görüldü. Protestocular ise "diktatöre hayır" sloganları attı. Bir protestocu şöyle konuştu:
"Ülkemizden neden kaçtık? Bu diktatör yüzünden. Neden bugün burada kutlama yapıyorlar? İsrail polisi neden onlara bu diktatör için kutlama yapma izni verdi?"
İsrail polisi kalabalığı göz yaşartıcı gaz, şok bombası ve gerçek mermi kullanarak dağıttı.
Netanyahu'nun planı ne?
İşgalci İsrail Başbakanı Netanyahu ise olayı derhal kınadı ve kalabalığı bastıran polis memurlarına teşekkür etti.
Netanyahu pazar günü, "yasaları ihlal eden ve İsrail'in Yahudi ve demokratik bir devlet olarak geleceği için tehdit oluşturan yasa dışı kaçaklarla başa çıkmanın yollarını değerlendirmek" üzere özel bir ekip topladı.
Toplantıda Afrikalı mülteci akınını durdurmak için on yıl önce ülkenin Mısır sınırına bir çit inşa etme planının işe yaradığını söyleyen Başbakan, çit inşa edilmeden önce ülkeye girmeyi başaran sığınmacıları sınır dışı etmeye yönelik diğer bazı önerilerinin Yüksek Mahkeme tarafından engellenmesini de eleştirdi.
Birleşmiş Milletler'in 16 bin sığınmacıya vatandaşlık verilmesini öngören planını görmezden gelme kararını öven Netanyahu pazar günkü olayların "kırmızı çizgiyi aştığını" söyledi ve tüm Afrikalı göçmenleri sınır dışı etme niyetini açıkladı.
Afrikalılar sınır dışı edilebilir mi?
Siyonist İsrail yıllar boyunca Afrikalıları sınır dışı etmek için çeşitli planlar denedi. Bunlar arasında Afrikalıları ücra bölgelerdeki hapishanelere göndermek, ülkeyi terk etmeyi kabul edene kadar maaşlarının bir kısmına el koymak veya Afrika'da bir yere taşınmaları için para teklif etmek de bulunuyordu.
Bu tür yöntemleri eleştirenler, bunların hükümetin sığınmacıları İsrail'den ayrılmaya zorlama niyetini gösterdiğini söyledi.
Durum İsrail'in siyasi bölünmüşlüğü de gözler önüne seriyor.
Netanyahu'nun aşırı sağcı koalisyon hükümeti sınır dışı çağrısında bulunurken, geçmişte sınır dışı etme girişimlerini engellediği için Yüksek Mahkeme'yi suçluyor. Muhalefet üyeleri ise daha ılımlı bir tavır sergileyerek hükümetlerin yıllardır konuyu tam olarak kavrayıp ele alamadığını savunuyor.(Ajanslar)
