İsrail’den Abbas’a Refah teklifi

Amerikan haber sitesi Axios'a konuşan dört üst düzey Amerikalı, İsrailli ve Filistinli yetkili, İsrail'in geçen hafta Filistin Yönetimi'ne Refah sınır kapısının işletilmesi için resmi sıfatla olmasa da katılacak temsilciler göndermesini önerdiğini söyledi.

Uzmanlar, her ne kadar resmi olmasa da bu teklifin, Hamas'ın 7 Ekim'de gerçekleştirdiği son operasyondan bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'nin yönetimiyle ilgili konularda Filistin Yönetimi ile ilk kez bir araya gelme isteği göstermesi bakımından önemli bir gelişmeye işaret ettiğini bildirdiler. 

Refah sınır kapısının İsrail ordusu tarafından ele geçirilmesinin ardından kapatılması, İsrail ile Gazze arasındaki Kerem Şalom sınır kapısından yapılan yardım kamyonu transferlerinin Mısır tarafından askıya alınmasına neden olmuştu. 

Mısır, İsrail ordusu Refah sınır kapısından çekildikten sonra bu transferleri yeniden başlatacağını açıkladı.

Yardım sevkiyatındaki bu kesinti, Gazze'nin güneyinde zaten vahim olan insani krizi daha da kötüleştirdi ve bölgeye giren yardımlarda önemli bir azalmaya yol açtı.

İsrail Şin Bet Direktörü Ronen Bar, Mısırlı mevkidaşı Abbas Kamil'e İsrail'in Refah sınır kapısını yeniden açma niyetinde olduğunu iletti. Ancak İsrail’in, Hamas'ın bölgeyi yeniden kontrol etmesine kesinlikle karşı çıktığı bildirildi.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ABD Dışişleri Bakanı Tony Blinken'a İsrail'in Refah geçişi için Hamas'ın kontrolü yeniden ele geçirmesi dışında çeşitli çözümlere açık olduğunu bildirdi.

Axios'a göre, İsrailli yetkililer, kontrolü ele geçirdikten kısa bir süre sonra Hamas'a bağlı olmayan Filistinli oluşumları bölgenin yönetimine dahil etme niyetinde olduklarını belirttiler.

Geçen hafta aralarında Bar'ın da bulunduğu İsrailli yetkililerin, Filistin Yönetimi personelinin Refah sınır kapısı operasyonlarına dahil edilmesini öneren bir teklif sunduklarını açıklayan Axios, ancak İsrail’in bu personelin Filistin Yönetimi'nin bir üyesi olarak değil, yerel bir yardım komitesi olarak tanınması şartını koştuğunu bildirdi.

Axios, üst düzey İsrailli, Amerikalı ve Filistinli yetkililer tarafından aktarılan bu koşulun, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve danışmanlarını çok kızdırdığını söyledi.

Axios’a göre, hem ABD'ye hem de İsrail'e Refah geçişinde gizli bir şekilde faaliyet göstermeye razı olmayacaklarını açıkça belirttiler.

İsrail'in bu şartına karşılık olarak Filistin Yönetimi, İsrail'in aşırı milliyetçi Maliye Bakanı Betzalel Smotrich'ten, yaklaşık on gün önce alıkonulan Filistin vergi gelirlerini serbest bırakmasını talep etti.

Axios'a göre, bu vergi gelirleri Filistin Yönetimi'nin bütçesi için son derece önemli ve transferlerinin dondurulmasının işçi maaşlarında %50'lik bir azalmaya yol açtı.

Smotrich bu dondurma kararına gerekçe olarak Filistin Yönetimi'nin Uluslararası Ceza Mahkemesi'nden üst düzey İsrailli yetkililer için tutuklama emri çıkartma çabalarını göstermişti.

Axios ayrıca, Filistin Yönetimi yetkililerinin İsrailli muhataplarına “endişelerini” dile getirerek, Hamas tarafından saldırıya uğrama ve potansiyel olarak can kaybına yol açma riski varsa işçileri Refah sınır kapısına göndermek istemediklerini belirttiklerini aktardı.

Haberde, Filistin Yönetimi'nin Refah sınır kapısına geri dönmesinin, sadece İsrail ve Mısır arasındaki krizi çözmeyi amaçlayan geçici bir çözüm olarak ele alınmak yerine, siyasi geleceği de kapsayan kapsamlı bir anlaşmanın parçası olması gerektiğini vurguladıkları ifade edildi.

Axios, bu zorluklara rağmen ilgili taraflar arasındaki görüşmeler devam ettiğini söyledi.

Filistin Yönetimi'nin Refah sınır kapısına temsilci gönderme olasılığını  açıkça reddetmemiş olması, Axios'a göre, olası çözüm yollarını araştırmaya istekli olduğunu gösteriyor.