Üç Liderden ortak basın açıklaması
Liderlerin üçlü görüşmesi yaklaşık 40 dakika sürdü, görüşme sonrası üç lider ortak basın açıklaması düzenleyerek soruları cevapladı.
Erdoğan: Suriye'de IŞİD tehdidi ortadan kalktı, en büyük tehdit PKK ve uzantısı PYD
Toplantı sonrası ilk açıklamayı Erdoğan yaptı. "Suriye'nin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin korunması konusunda önemli kararlar aldık" diyen Erdoğan, "Görüşmeler verimli geçti. Sahada sükunetin tesisi ve mültecilerin dönebileceği şartların oluşması konularında yürüttüğümüz çalışmaları gözden geçirdik. İdlib'deki gerginlik, görüşmelerimizin odak noktalarından biriydi" dedi.
Erdoğan şunları kaydetti:
"Sivil halkın ve garantör ülkelerin sahadaki askerlerinin güvenliği için birtakım kararlar aldık. Önümüzdeki günlerde hayırlı gelişmelerin yaşanacağını düşünüyoruz. Anayasa komitesinin üyeleri konusunda yapıcı ve esnek bir tutum sergiledik. Ortak çabalarımızla komitenin oluşumuna ilişkin pürüzler giderilmiştir. Bugünkü istişarelerimizde usul kuralları konusunda BM ile eşgüdümlü bir şekilde sonuçlandırarak, çalışmaların bir an önce başlamasını kararlaştırdık. Fırat'ın doğusu konusunu da istişare ettik. Halihazırda Suriye topraklarının 4'te 1'inden fazlası bölücü terör örgütlerinin hakimiyeti altında. Geldiğimiz nokta itibariyle Suriye'de DEAŞ tehdidi ortadan kalkmıştır. En büyük tehdit kaynağı PKK ve onun uzantısı PYD'dir. ABD ile 2 hafta içinde uzlaşamazsak kendi harekat planımızı uygulamaya başlayacağımızı buradaki dostlarımıza da anlattım."
'ARTIK MÜLTECİLERİN DÖNÜŞÜNE YOĞUNLAŞMAMIZ GEREKİYOR'
Artık mültecilerin dönüşüne yoğunlaşılmasının gerektiğini belirten Erdoğan, "Bu düşüncelerle Ankara zirvesinin Suriye'de barış, güvenlik ve istikrarın tesisine katkıda bulunmasını temenni ediyorum. Bir sonraki zirve toplantımıza İran'da ev sahipliği yapma arzusunu paylaşan Ruhani'ye teşekkür ediyorum" diyerek sözlerini noktaladı.
Ruhani: ABD, Suriye'yi bölmeye çalışmaktadır
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de, toplantının faydalı ve yapıcı olduğunu belirterek "Siyasi ve sahadaki gelişmeleri inceleyebildik. Ne mutlu ki üç ülke, bütün konularda görüş birliği içinde. Hepimiz Suriye'nin toprak bütünlüğü ve üniter yapısı konusunda aynı görüşe sahibiz" dedi.
Ruhani, "ABD, Suriye'yi bölmeye çalışmaktadır" açıklamasında bulundu.
Ruhani, bir sonraki toplantıya İran'da ev sahipliği yapmayı umduğunu vurguladı.
Putin: Zirve çok başarılıydı
Ruhani'nin ardından sözü alan Putin, üç ülkenin de Suriye'nin toprak bütünlüğünü savunduğunu kaydetti. "Geçen yıl anayasa komitesinin oluşumu konusunda bir karar alınmıştır. Üç ülkenin diplomatları, titiz bir çalışmanın sonucunda listesi oluşturdular" diyen Putin, "Artık bu komite Cenevre'de hızlı bir şekild eçalışmaya başlamalıdır. Biz bunun için her türlü desteği vermeye hazırız" açıklamasında bulundu.
'İDLİB'DEKİ DURUM ENDİŞE VERİCİ'
İdlib'deki durumun endişe verici olduğunu belirten Putin, "Bu bölgede gerginliğin azalması için, terör tehdidini yok etmek için Suriye Ordusu'na kısıtlı harekatlarda destek vereceğiz. Bizim mutabakatlarımız terör örgütlerini kapsamamaktır. Sivil halkın zarar görmemesi için her türlü adımı atmaya hazırız" diye devam etti.
Putin şunları kaydetti:
"Sayın Erdoğan ile ikili ilişkilerimizi değerlendirdik. Özellikle ekonomik konuları değerlendirdik. Geçen sene ticaret hacmimiz 25 milyar doları aşmıştı. Akkuyu Nükleer Güç Santrali ve TürkAkım'dan bahsediyorum. Askeri alanlarda da ilişkilerimiz pekişmekte. İnsani ve kültürel alanlarda da iş birliğimiz geliştiriliyor."
Liderler soruları yanıtladı
Üç lider, daha sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı. Liderler, Suriye'de kurulan anayasa komitesiyle ilgili pürüz kalmadığını, çalışmaların Cenevre'de süratle başlayacağını belirttiler. Bu konuda Putin, "Aşırı gruplar anayasa komitesini baltalamak isteyebilir. Onlar savaştan para kazanıyor" dedi.
Daha sonra gazeteciler, Yemen'de yaşanan Suudi Arabistan - İran gerilimini liderler sordu. Bu soruya Ruhani'nin yanıtı "Petrol yerine bölgenin güvenliğini daha çok önemsiyorum. Bu saldırıyı Yemen'i bombalayanlara sormak lazım. Yemen halkı kendini savunuyor" oldu. Putin ise, Yemen'de bir insani trajedinin yaşandığını belirtti ve ülke olarak yardıma hazır olduklarını belirtti. Kuran-ı Kerim'e atıfta bulunan Putin, şu ayeti hatırlattı:
"Allah'ın ipine sımsıkı sarılın. Parçalanıp ayrılmayın. Allah'ın üzerinizdeki nimetini düşünün.Hani siz birbirinize düşmanlar idiniz de, o kalplerinizi birleştirmişti? İşte o'nun nimeti sayesinde kardeşler olmuştunuz."
Devamla Erdoğan bu soruyu yanıtladı. Yemen'in yerle yeksan olduğunu belirten Erdoğan, "Acaba müsebbibi kimlerdir? Bunların üzerinde durmak lazım. Artık Yemen'in yeniden inşa ve ihyası için ne gibi çalışmalar yapabiliriz, bunu düşünmemiz gerekiyor" dedi.
Erdoğan şunları kaydetti:
"Az önce Putin, Rabbimizin bir uyarısını bu noktada hatırlatmak istedi. 'Ancak inananlar kardeştir' dedi, ben daha kısa keseyim. İlk defa Yemen'e bu bombaları kimler attı, bunun cevabı bulunursa kanaate de varabileceğimizi düşünüyorum." (Ajanslar)