ABD Dışişleri Bakanı Blinken ve Çin Devlet Başkanı Şi görüştü
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Çin'le gerilimi düşürme ziyaretinin son gününde gerçekleşip gerçekleşmeyeceği merak konusu olan Devlet Başkanı Şi Cinping'le görüşmeyi yaptı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, balon çıkan 'Çin casus balonları' krizi bahanesiyle şubatta iptalinin ardından nihayet gerçekleştirdiği Pekin ziyaretinde en üst düzey görüşmeye nail oldu. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Blinken'ı kabul ederek Washington'la gerilimi düşürme niyetini beyan etti.
Çin'den 'karşılıklı saygı ve dürüstlük' vurgusu
Çin Devlet Başkanı ile ABD Dışişleri Bakanı'nın yarım saatten uzun süren görüşmesiyle ilgili Çin Dışişleri Bakanlığı açıklamasında şu bilgiler paylaşıldı:
* Şi, Blinken'a devletler arası etkileşimlerin her zaman karşılıklı saygı ve samimiyete dayanması gerektiğini söyledi.
* Şi, Blinken'ın ziyaretinin ilişkilerin istikrar kazanmasına olumlu katkı yapabilmesini umuyor.
* Çin tarafı pozisyonunu açıkladı ve her iki taraf, benim (Şi Cinping) ABD Başkanı Joe Biden'la 2022'de Bali'de yapılan G20 zirvesinin oturum aralarında ulaştığımız fikir birliğini ortaklaşa uygulamayı kabul etti.
* Yanısıra taraflar, belli bazı konularda ilerleme kaydetti ve anlaşmaya vardı ki, bu, çok iyi.
'İnsanlığın kaderi bize bağlı'
* Şi, Blinken'a "İnsanlığın geleceği ve kaderi, ABD ile Çin'in bir arada yaşamanın doğru yolunu bulup bulamayacağına bağlı" dedi.
* Şi, iki ülkenin ortak çıkarlarına değer verilmesi gerektiğini, birinin başarısının diğeri için tehdit değil fırsat olduğunu vurguladı.
'ABD'nin de Çin'e saygı duyması ve çıkarlarına zarar vermemesi lazım'
* Pekin'in Washington'ın çıkarlarına saygı duyduğunu, meydan okumayacağını veya onların yerini almaya çalışmayacağını söyleyen Şi, ABD'nin de aynı şekilde Çin'e saygı duyması ve onun meşru hak ve çıkarlarına halel getirmemesi gerektiğinin altını çizdi.
* Buna karşılık Blinken, ABD'nin iki ülke liderinin Bali'deki G20 zirvesinde belirledikleri gündeme geri dönmeye kararlı olduğunu belirtti.
'ABD, Soğuk Savaş ya da renkli devrim peşinde değil'
* Blinken, Başkan Joe Biden'ın ABD'nin yeni bir Soğuk Savaş peşinde olmadığı, Çin sistemini değiştirmeye çalışmadığı ve müttefikleriyle ilişkilerini güçlendirmek suretiyle Çin'e direnmeye çalışmadığı yönündeki taahhütlerine Washington'ın bağlı kaldığını kaydetti.
* Blinken, Washington'ın Tayvan'ın bağımsızlığını desteklemediğini ve Çin ile çatışmaya girmeyi planlamadığını söyledi.
Son 5 yılda en üst düzey ziyaret
Blinken, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki bağların vahim düzeyde gergin olduğu son 5 yıl içinde bir ABD yetkilisinin Çin'e yaptığı en üst düzey ziyareti gerçekleştirdi.
Saatlerce görüşme
Çin'in Mao'dan sonraki en güçlü lideri pozisyonuna gelen Şi, Blinken ile başkent Pekin'deki Büyük Halk Salonu'nda yerel saatle 16:30'dan hemen sonra biraraya geldi.
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'le görüşerek ziyaretini tamamlayan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, temaslarının sonuçlarıyla ilgili açıklamalar yaptı:
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'le görüşerek ziyaretini tamamlayan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, temaslarının sonuçlarıyla ilgili açıklamalar yaptı.
* Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin'in baş diplomatı Wang Yi ve Dışişleri Bakanı Çin Gang ile görüşmelerde bulunarak üst düzey iletişim kanallarını güçlendirmek için Pekin'e geldim.
* Üst düzeylerde doğrudan muhataplık ve sürekli iletişim, farklılıkları sorumlu şekilde yönetmenin ve rekabetin çatışmaya dönüşmemesini sağlamanın en iyi yoludur.
* Çinli muhataplarımdan da aynı şeyi duydum. İkimiz de ilişkimizi istikrara kavuşturma gereği konusunda hemfikiriz.
* Çin ile ABD'nin askeri yetkilileri arasındaki iletişimin önemine dikkat çektim.
* Çin'le ilişkilerin kopmasının ABD'nin çıkarına olmadığını vurguladım.
* ABD, Tayvan'ın bağımsızlığını desteklemiyor.
* Çin'in Tayvan Boğazı'ndaki provokatif eylemlerine dair endişelerimizi ilettim.
* Sincan, Tibet, Hong Kong'la ilgili endişelerimizi ilettim.
* Çin'den Kuzey Kore'nin tehlikeli davranışlarını dizginlemesini talep ettim.
* Görüşmeler sırasında bölgesel, küresel meseleler ve Ukrayna çatışmasıyla ilgili dinamik görüş alışverişlerinde bulunduk.
* Çin'in diğer ülkelerle birlikte Birleşmiş Milletler Şartı ilkelerine dayanan adil bir barış için yapıcı rol oynamasını memnuniyetle karşılayacağımızı teyit ettim.
* Çin, Rusya'ya Ukrayna'da kullanacağı öldürücü silah tedarik etmediği ve etmeyeceğine dair ABD'nin yanısıra diğer ülkelere de güvence verdi. Ancak özel Çin şirketlerinin eylemleriyle ilgili endişelerimizi ilettim.
* Gıda güvenliğini de görüştüm ve Karadeniz tahıl anlaşmasının süresinin uzatılmasının önemini vurguladım.
* ABD, Çin'i ekonomik olarak ablukaya almaya çalışmıyor.
* Aksine, Çin'in büyük ekonomik başarısı Washington'un çıkarına, çünkü diğer ülkeler, özellikle de dünyanın en büyük ekonomilerinden bazıları büyüdüğünde, ABD bundan büyük fayda sağlıyor.
* Açıkçası, Pekin'in örneğin şeffaf olmayan nükleer silah programını ilerletmek, hipersonik füzeler inşa etmek, baskıcı amaçları olabilecek teknolojiyi kullanmak için başvurabileceği teknolojiyi Çin'e sağlamak bizim çıkarımıza değil.
* Çin Dışişleri Bakanı Çin Gang'ı müsait bir zamanda ABD'yi ziyaret etmeye davet ettim, davet kabul edildi.