Hz İbrahim Allah’ı insanlara basit ve sade bir dille anlattı
Ayetullah Muhakkık Damad Şuarâ suresi tefsirinde Hz İbrahim’in (a.s.) Allah’ı putperest kavmine sade bir dille nasıl anlattığını açıkladı.
Kur’an tefsiri konulu bir toplantıda Ayetullah Muhakkık Damad Şuarâ suresi hakkında açıklamalarda bulundu:
Hazreti İbrahim’in kabilesiyle arasında geçen diyalog çok ilginçtir. Öğretici ve öğrenilebilecek bazı noktaları olan bir yöntem seçti. Hz İbrahim insanları düşündürmek için bazı sorular sorar. Soru sorma düşünmede önemli bir rol oynar.
İlk sorusu neye tapıyorsunuz? olmuştur.Hz İbrahim tevhidi bir vaizdir ve tevhidi öğretmek istemektedir. Ama ben sizin tanrınız hakkında konuşmak istiyorum, siz neye taptığınızı biliyor musunuz? Bu soru onları düşündürdü ve biz putlara taparız, onların önünde eğiliriz diye cevap verdiler. ‘Esnam ‘, ‘sanem’in çoğul halidir. Fars edebiyatında put anlamına gelir. Büyük yazarların şiirlerinde, bir aşığın tapınma ölçüsünde taptığı aşık demektir.
Kur’an Allah ile konuşmayı resmen kabul etmiştir
Hz İbrahim’in sorduğu ikinci soru siz bu putlarla konuşuyorsunuz ve onlardan bir şey istiyorsunuz. Onlarla konuşup bir şey istediğinde sizi duyuyorlar mı? bu soru belirleyiciydi. Üçüncü soru şuydu: Bu putlar size fayda sağlıyor mu? Onlara ibadet etmezseniz size zarar verirler mi? (Şuarâ suresi 72. Ayeti)
Allah’a ibadet etmenin en iyi yolu dua ederek O’nunla konuşmaktır. Dua seslenmek ve cevabını işitmektir. İnsan konuşabileceği bir Allah’a tapmalı ve ibadet etmelidir. Kur’an-ı Kerim, insanların Allah ile konuşabilmeleri gerektiğini vurgular. Bakara suresi 186. Ayetinde şöyle buyurur: “Kullarım sana beni sorduklarında bilsinler ki şüphesiz ben yakınım, bana dua ettiğinde dua edenin dileğine karşılık veririm. Şu halde benim davetime gelsinler ve bana iman etsinler ki doğru yolu bulabilsinler.”
Kur’an-ı Kerim, bir insanın güçlü bir imana sahip olmak istiyorsa, dualar ve ibadetleri aracılığıyla Allah ile güçlü bir ilişki kurması gerektiğini vurgular.
Hz İbrahim kavmine şöyle söylüyor: Ey kavmim, ilâhlarınıza seslendiğinizde sizi işitirler mi? Eğer işitirlerse, sizin isteğinize karşılık vererek fayda sağlasınlar. Günah işlerseniz size zarar verirler mi? bu insanların verdikleri cevaplardan tamemen düşünceye daldıkları anlaşılmaktadır. Hz İbrahim’e bu ibadeti kendilerinden önceki atalarını taklit ederek yaptıklarını söylerler. Allah’a ibadette ilk mesele inançsaldır, taklit üzerine olmamalıdır. İnsan düşünerek tapacağı ve ibadet edeceği tanrısını seçmelidir.
Şuarâ suresi 72-73-74. ayetleri:
“İbrâhim, “Peki ama, dedi, dua ettiğinizde onlar sizi işitiyorlar mı?”
“Yahut size fayda veya zarar verebiliyorlar mı?”
“Hayır ama biz atalarımızı böyle yapar bulduk” dediler.”(İqna)