De-dolarizasyon yüksek vitese geçiyor
ABD doları, ABD'nin küresel güç projeksiyonu için esastır. Ancak 2022'de rezerv para birimlerinin dolar payı, son yirmi yılın ortalamasından 10 kat daha hızlı azaldı.
Artık ABD dolarının küresel bir rezerv para birimi statüsünün aşınmakta olduğu tespit edilmiştir. Kurumsal Batı medyası, çok kutuplu dünyanın dolarsızlaşma anlatısına ciddiyetle saldırmaya başlamışsa, Washington'daki panik tamamen devreye girmiş demektir.
Rakamlar: Küresel rezervlerin dolar payı 2001'de yüzde 73, 2021'de yüzde 55 ve 2022'de yüzde 47 idi. Buradan çıkarılacak en önemli sonuç, geçen yıl dolar payının son yirmi yılın ortalamasından 10 kat daha hızlı düşmesi.
Şimdi, bir sonraki ABD başkanlık seçimleriyle aynı zamana denk gelen 2024'ün sonuna kadar küresel dolar payını yalnızca yüzde 30 olarak tahmin etmek artık abartılı değil.
Belirleyici an – Hegemon'un Düşüşüne yol açan gerçek tetikleyici – Şubat 2022'de, 300 milyar dolardan fazla Rus dış rezervinin kolektif batı tarafından "dondurulduğu" ve gezegendeki diğer tüm ülkelerin yurtdışındaki kendi dolar rezervinin akibetinden korkmaya başladığı zamandı. Yine de bu saçma hareket biraz komik bir rahatlama sağladı: AB bunun çoğunu “bulamıyor”.
Şimdi ticaret cephesindeki bazı güncel temel gelişmelere bakalım.
Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov'a göre, Rusya ile Çin arasındaki ticaret anlaşmalarının yüzde 70'inden fazlası artık ya ruble ya da yuan kullanıyor.
Rusya ve Hindistan rupi cinsinden petrol ticareti yapıyor. Banco Bocom BBM, dört haftadan daha az bir süre önce, Batı liderliğindeki finansal mesajlaşma sistemi SWIFT'in Çin'deki alternatifi olan Sınır Ötesi Bankalararası Ödeme Sistemine (CIPS) doğrudan katılan ilk Latin Amerika bankası oldu.
Çinli CNOOC ve Fransız Total, Şanghay Petrol ve Doğal Gaz Borsası aracılığıyla yuan cinsinden ilk LNG ticaretini imzaladı.
Rusya ile Bangladeş arasında Rooppur nükleer santralinin inşası için yapılan anlaşma da ABD dolarını devre dışı bırakacak. İlk 300 milyon dolarlık ödeme yuan cinsinden yapılacak, ancak Rusya sonraki ödemeleri rubleye çevirmeye çalışacak.
Rusya ve Bolivya'nın ikili ticareti artık Boliviano (Bolivya para birimi) üzerinde ödemeyi kabul ediyor. Rosatom'un Bolivya'daki lityum yataklarının gelişiminin çok önemli bir parçası olma çabası düşünüldüğünde, bu son derece yerinde.
Özellikle, bu ticaretlerin çoğu BRICS ülkelerini ve ötesini içeriyor. En az 19 ülke şimdiden, kurucu üyeleri Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin ve ardından Güney Afrika olan 21. yüzyılın en büyük çok kutuplu kurumunun genişletilmiş versiyonu olan BRICS+'a katılma talebinde bulundu. İlk beşin dışişleri bakanları, Haziran ayında Capetown'da yapılacak zirvede yeni üyelerin katılım yöntemlerini tartışmaya başlayacak.
BRICS, halihazırda küresel ekonomiyle G7'den daha alakalı. En son IMF rakamları, mevcut beş BRICS ülkesinin küresel büyümeye yüzde 32,1 oranında katkıda bulunacağını ortaya koyarken, G7'nin yüzde 29,9'dur.
İran, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Endonezya ve Meksika'nın olası yeni üyeleri olduğu göz önüne alındığında, kilit Küresel Güney oyuncularının Batı hegemonyasını çökertebilecek çok taraflı kuruma odaklanmaya başladıkları açıktır.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Salman (MbS), derinleşen Rusya-İran stratejik ortaklığına paralel olarak Moskova'nın OPEC+'da Riyad ile ortaklığı BRICS+'ya metastaz yaparken tam bir uyum içinde çalışıyorlar.
MbS Suudi Arabistan'ı ABD'den uzaklaştırarak Avrasya'nın yeni güç üçlüsü Rusya-İran-Çin'e (RIC) doğru yönlendirdi. Batı Asya'daki yeni oyun, dikkat çekici bir şekilde hem İran'ı hem de tarihi uzlaşmasına bir başka BRICS ağır sıklet Çin'in aracılık ettiği Suudi Arabistan'ı içeren, yaklaşan BRIICSS'dir.*
Daha da önemlisi, gelişen İran-Suudi yakınlaşması, bir bütün olarak Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ile Rusya-Çin stratejik ortaklığı arasında çok daha yakın bir ilişki anlamına da geliyor.
Bu, Rusya-İran-Hindistan'ı birbirine bağlayan Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru (INSTC) ve Pekin'in iddialı, multi-trilyon dolarlık Kuşak ve Yol Girişimi'nin (BRI) kilit taşı olan Çin-Orta Asya-Batı Asya Ekonomik Koridoru için ticari bağlantı ve ödeme sistemleri açısından tamamlayıcı rollere dönüşecek.
Bugün sadece Brezilya, Başkanı Luiz Inácio Lula Da Silva'nın Amerikalılar tarafından kafese kapatıldığı ve istikrarsız bir dış politikasıyla, BRICS tarafından ikincil bir oyuncu statüsüne düşürülme riskiyle karşı karşıya.
BRIICSS'in ötesinde
Dolarsızlaştırma treni, Covid bağlantılı tedarik zinciri kaosunun ve Rusya üzerindeki toplu Batı yaptırımlarının birikmiş etkileriyle yüksek hızlı duruma getirildi.
Temel nokta şudur: BRICS mallara sahiptir ve G7 finansmanı kontrol eder. İkincisi meta yetiştiremez, ancak birincisi para birimi yaratabilir - özellikle değerleri altın, petrol, mineraller ve diğer doğal kaynaklar gibi somut varlıklara bağlı olduğunda.
Muhtemelen kilit dalgalanma faktörü, petrol ve altın fiyatlarının halihazırda Rusya, Çin ve Batı Asya'ya kaymasıdır.
Sonuç olarak, dolar cinsinden tahvillere olan talep yavaş ama emin adımlarla çöküyor. Trilyonlarca ABD doları kaçınılmaz olarak eve dönmeye başlayacak, doların satın alma gücünü ve döviz kurunu paramparça edecek.
Silah haline getirilmiş bir para biriminin düşüşü, ABD'nin 800'den fazla askeri üsten oluşan küresel ağının ve bunların işletme bütçelerinin ardındaki tüm mantığı yerle bir edecek.
Mart ayının ortasından bu yana, Moskova'da, SSCB'nin dağılmasından sonra Avrasya'da kurulan kilit hükümetler arası kuruluşlardan biri olan Bağımsız Devletler Topluluğu Ekonomik Forumu (CSI) sırasında, CSI üyeleri arasında daha fazla entegrasyon aktif olarak tartışılıyor. Avrasya Ekonomik Birliği (EAEU), Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve BRICS.
Avrasya örgütlerinin, uluslararası hukuku çiğneyen mevcut Batı liderliğindeki sisteme karşı darbeyi koordine etmesi, tesadüfen Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un bu hafta başlarında BM'de yaptığı konuşmanın ana temalarından biri değildi. BDT'nin dört üye ülkesinin - Rusya ve üç Orta Asya "stan"ının - Haziran 2001'de Çin ile birlikte ŞİÖ'yü kurması da tesadüf değil.
Davos/Great Reset küreselci kombinasyonu, tüm pratik amaçlar için, Rusya'nın Ukrayna'daki Özel Askeri Harekâtı'nın (SMO) başlamasından hemen sonra petrole savaş ilan etti. OPEC+'ı Rusya'yı izole etmekle tehdit ettiler – ya da başka türlü, ama aşağılayıcı bir şekilde başarısız oldular. Moskova-Riyad tarafından etkin bir şekilde yönetilen OPEC+, şimdi küresel petrol piyasasını yönetiyor.
Batılı seçkinler panik içinde. Özellikle de Lula'nın Xi Jinping'le yaptığı ziyaret sırasında Çin'deyken bomba etkisi yaratmasından sonra, tüm Küresel Güney'i uluslararası ticarette ABD dolarını kendi para birimleriyle değiştirmeye çağırdığında.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, kısa süre önce, ABD düzen matrisinin kalbi olan New York merkezli Dış İlişkiler Konseyi'ne, "ABD ile Çin arasındaki jeopolitik gerilimlerin enflasyonu yüzde 5 oranında artırabileceğini ve doların ve avronun egemenliğini tehdit edebileceğini" söyledi.
Batı ana akım medyasındaki yekpare dönüş, Rusya ile normal ticaret yapan BRICS ekonomilerinin "dünyanın geri kalanı için yeni sorunlar yaratması" şeklindedir. Bu tamamen saçmalık: Sadece dolar ve euro için sorun yaratıyor.
Kolektif Batı, Desperation Row'a (Umutsuzluk -çaresizlik- Sırası'na) ulaşıyor – şimdi 2024'te tekrar çalışan Biden-Harris ABD başkanlık biletinin şaşırtıcı bir şekilde duyurulmasıyla zamanlandı. Bu, ABD yönetiminin neo-con işleyicilerinin, 2025 yılına kadar hem Rusya'ya hem de Çin'e karşı bir sanayi savaşı başlatma planlarını iki katına çıkaracakları anlamına geliyor.
Petroyuan geliyor
Bu da bizi dolarsızlaştırmaya ve dünyanın hegemonik rezerv para biriminin yerini neyin alacağına geri getiriyor. Bugün KİK, küresel petrol ihracatının yüzde 25'inden fazlasını temsil ediyor (Suudi Arabistan yüzde 17'de). Çin'in petrol ithalatının yüzde 25'inden fazlası Riyad'dan geliyor. Ve Çin, tahmin edilebileceği gibi, KİK'in en büyük ticaret ortağı.
Şangay Petrol ve Doğal Gaz Borsası Mart 2018'de faaliyete geçti. Herhangi bir yerden herhangi bir petrol üreticisi bugün Şanghay'da yuan cinsinden satış yapabilir. Bu, petrol piyasalarındaki güç dengesinin halihazırda ABD dolarından 'yuan'a kaydığı anlamına geliyor.
İşin püf noktası, çoğu petrol üreticisinin büyük miktarda yuan tutmamayı tercih etmesidir; ne de olsa herkes petrodolara alışmış durumda. Bu noktada Pekin'in Şangay'daki ham petrol vadeli işlemlerini yuanı altına çevirmeye bağlamasına ve tüm bunları Çin'in devasa altın rezervlerine dokunmadan yapmasına dikkat çekmek gerekiyor.
Bu basit işlem, Şangay ve Hong Kong'da kurulan altın borsaları aracılığıyla gerçekleşir. Ve tesadüfen değil, yeni para biriminin kalbinde EAEU tarafından tartışılan doları atlamak yatıyor.
Doları düşürmenin zaten bir mekanizması var: Şanghay Enerji Borsası'nın yuan cinsinden gelecekteki petrol sözleşmelerinden tam olarak yararlanmak. Petrodoların sonu için tercih edilen yol bu.
ABD'nin küresel güç projeksiyonu temel olarak küresel para birimini kontrol etmeye dayanmaktadır. Ekonomik kontrol, Pentagon'un 'Tam Spektrum Hakimiyeti' doktrininin temelini oluşturur. Yine de şimdi, Rusya'nın hipersonik füzelerde ulaşılmaz bir ilerlemeyi sürdürmesi ve Rusya-Çin-İran'ın bir dizi uçak gemisi-katili konuşlandırabilmesi ile askeri tahmin bile darmadağın durumda.
Zehirli bir neoliberalizm kokteyline, yaptırım bunamasına ve yaygın tehditlere tutunan Hegemon, içeriden kan kaybediyor. De-dolarizasyon, sistemin çökmesine kaçınılmaz bir tepkidir. Sun Tzu 2.0 ortamında, Rusya-Çin stratejik ortaklığının, kendisini yenmekle bu kadar meşgul olan düşmana müdahale etme niyeti göstermemesine şaşmamalı. (Pepe Escobar / The Cradle - İntizar)
*BRIICSS: Brezilya, Rusya, Hindistan, İran, Çin, Güney Afrika, Suudi Arabistan
