BRICS Zirvesi ve Afrika
Dünyanın merakla beklediği 15. BRICS Zirvesi, önceki gün, Güney Afrika’nın başkenti Johannesburg’da başladı. BRICS üyesi Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan lider ve yöneticilerin yanında, başka ülkelerin de üst düzey katılım gösterdiği zirvenin gündeminde örgütün hem üye sayısını artırması, yani genişlemesi var hem de işbirliği konularında daha da derinleşmesi. Zirvenin yapıldığı Afrika, son dönemde Nijer’deki gerilimle gündemde. Zirve, ABD’nin hegemonyasının aşındığı, dış ticarette ABD dolarından uzaklaşma eğiliminin hızlandığı, Ukrayna’da savaşın devam ettiği bir süreçte toplandığı için de önemli.
Zirvenin ana teması da dikkat çekiyor: BRICS ve Afrika.
Bu başlık önemli, çünkü tam da Afrika’da batı emperyalizmine karşı güçlü itirazların yükseldiği, sömürgeci ülkelerin sorgulanıp çok sert şekilde eleştirildiği, onların askerlerinin kovulduğu, şirketlerine tanınan imtiyazların kaldırıldığı, dillerinin (Fransızca) resmi dil olmaktan çıkarıldığı günlerde toplanıyor zirve. Afrika’daki bu ulusal uyanış çok değerli elbette. Çünkü bu mazlum kıtanın, antiemperyalist mücadelede anıt olmuş Steve Biko, Patrice Lumumba, Kwame Nkrumah gibi büyük liderlerinin, yiğit evlatlarının düşüncelerinin halen ne denli güçlü ve ne kadar güncel olduğunu gösteriyor.
BRICS üyesi beş ülkenin dünya nüfusundaki payı yüzde 40, dünya ekonomisindeki payı ise yüzde 30’a yakın. Örgüte yönelik artan ilgi, 23 ülkenin resmen başvurusu, 40 ülkenin ise üyelik niyetini belli etmesi, örgütün hedeflerinin giderek daha fazla ülke tarafından paylaşıldığını da gösteriyor. Hele de beş üyenin kendi aralarında yaptıkları ticaretin 2022 yılında 762 milyar doları bulması, bu ülkelerin kendi aralarında ve başka ülkelerle yaptıkları ticarette ulusal para birimlerine öncelik verilmesini savunması, nitekim aralarında yaptıkları 762 milyar dolarlık ticaretin 162 milyar dolarlık dilimini ulusal para birimleriyle yapmaları da çok önemli. BRICS o nedenle bugün olmasa bile gelecekte, aynen Avrupa Birliği’nin para birimi olan Avro gibi, BRICS kapsamında kendi para birimine sahip olmayı hedefliyor. BRICS bünyesinde, 2015 yılında faaliyete geçen Yeni Kalkınma Bankası bu konuyla da ilgileniyor.
Shanghai İşbirliği Örgütü’yle yakın bağları olan BRICS’e (çünkü ortaklaşan hedeflerin yanı sıra her iki örgüte de üye olan üç ülke var, Rusya, Çin ve Hindistan), üyelik başvurusu yapan ülkeler arasında İran, Suudi Arabistan, Mısır, Endonezya, Arjantin, Belarus adları öne çıkan ülkeler. 55 üyesi olan Afrika Birliği’nin BRICS’le ilişkileri de gelişiyor.
Çünkü çok kutuplu, çok merkezli bir dünyayı, emperyalist baskının, zorbalığın ve sömürünün olmadığı bir dünyayı, eşit ve adil bir dünyayı en çok isteyen ülkeler arasında Afrika ülkeleri de var, aynen Latin Amerika, aynen Asya, aynen Orta Doğu ülkeleri gibi.(CRI)