10 Milyar dolarlık Dünya'nın en büyük ve güçlü teleskobu uzaya fırlatıldı
Havacılık ve uzay çalışmaları tarihinin en büyük ve en güçlü teleskobu olarak nitelenen James Webb bugün uzaya fırlatıldı. Teleskop, gezegenleri ve yıldızları izleyecek.
İnsanlık tarihi boyunca geliştirilmiş en büyük, güçlü, hassas ve pahalı teleskop olan James Webb Teleskopu (JWST) bugün uzaya fırlatıldı. James Webb’in en eski galaksiler konusunda bilgi toplaması hedefleniyor.
Geliştirilmesi yaklaşık 30 sene süren James Webb Teleskobu, insanlık tarihi boyunca geliştirilen en güçlü ve büyük teleskop. Bugün Fransız Guyanası’ndaki Kourou'da bulunan Avrupa Uzay İstasyonu'ndan fırlatılan James Webb, Hubble Teleskobu'nun yerini alacak. Teleskobun Ariane roketine yerleştirilerek uzaya gönderildiği bildirildi. 1,5 milyon kilometrelik hedefine ulaşması için yaklaşık bir aylık bir uçuş yapacağı haber veriliyor.
Veriler en erken yaz aylarında ulaşacak
Avrupa, Kanada ve ABD’deki uzay ve havacılık dairelerinin ortak projesi olan teleskobun sağlayacağı veriler ile bilim insanları yaklaşık 13 milyar 800 milyon sene önce yaşanan ilk patlama sonrası dönemine, yani evrenin oluşumu sonrasına dair bilgi sahibi olabilmeyi umuyorlar.
James Webb Teleskobu ayrıca yaşam olması muhtemel, suya ve atmosfere sahip gezegenler var olup olmadığına dair de bilgi toplayacak. Yeni teleskobun topladığı verilerin en erken yazın temin edileceği bildiriliyor. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA), fırlatma öncesi misyonu tehlikeye sokması muhtemel 344 sorunlu nokta olduğunu tespit ettiğini duyurdu.
Son olarak 18 Aralık’ta fırlatılacağı açıklanan James Webb'in uzaya gönderilme tarihi bir aksaklık nedeniyle 22 Aralık’a ertelenmişti.
"Kainatı daha önce böyle hiç görmedik"
NASA Bilimsel Direktörü Thomas Zurbuchen, teleskobun uzaya gönderilmesinden hemen önce yaptığı açıklamada, "On binlerce bilim insanının umudu ve hayalleri bu roketin içinde. Bütün bilim insanları yeni misyondan faydalanacaktır" diye konuştu. "James Webb’in bize göstereceği şekilde kainatı daha önce hiç görmedik" diye de ekledi.
James Webb Teleskobu yapımcı ortakların verdiği bilgiye göre 30 yıl boyunca uluslararası bilim insanları ve uzay ve havacılık dairelerinin çabalarıyla geliştirildi ve yaklaşık 10 milyar dolara mal oldu. Göstermesi beklenen performans ile de yeni teleskop James Webb'in Hubble teleskobundan kat kat daha iyi olduğu belirtiliyor. Webb’in 25 metrekare büyüklüğündeki ayna sayesinde evrenin ilk dönemlerine ilişkin görseller toplamasının hedeflendiği bildiriliyor. Misyonun tamamının 10 yıl sürmesi planlanıyor. James Webb’in şimdiye kadarki yolculuğunda ise sıklıkla sorunlarla karşılaşılmıştı. Nature adlı bilim dergisi, James Webb misyonunu "tarihin en pahalı astronomi riski" diye nitelemişti.
James Webb misyonuna dair ilk fikir 1980’lerin sonunda ortaya çıkmış, o zamandan bu yana da planlanması ve geliştirilmesi üzerinde çalışılmıştı. Sadece planlama süreci uzamakla kalmamış, başta 500 milyon dolar öngörülen projenin maliyeti de rekor seviyede artış göstermişti.
James Webb Teleskobu'nun adını, NASA'nın 1960'lardaki yöneticilerinden James Webb'den alıyor. Yeni teleskopun bir diğer özelliği de kendisinden önceki Hubble Teleskobu'ndan yüz kat daha da hassas olması. (DW)
