Suikast girişimi sonrası Özbekistan'da neler oluyor?
Özbekistan’da bir suikast girişimi üst düzey güvenlik yetkilisi dahil olmak üzere üst düzeyde görevden alınmalara yol açtı.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, müttefiki olan eski basın sekreteri ve ülkenin bilgi politikaları danışmanı Komil Allamjonov’a yönelik bir suikast girişimine yanıt olarak hükümette kapsamlı değişiklikler başlattı.
Devlet Güvenlik Hizmetleri Başkanı Abdusalom Azizov görevden alındı. Cumhurbaşkanlığı Basın Sekreteri Şerzod Asadov’un açıklamasına göre, “Azizov Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Konseyi Sekreterliği’ne transfer edilmiştir.” Ancak bu karar her ne kadar etkileyici görünse de, fiilen Azizov’un kariyerinin sonu anlamına geliyor.
Komil Allamjonov Kimdir?
Cumhurbaşkanı Mirziyoyev’in reform gündeminin bir destekçisi olan Komil Allamjonov, 2017 yılında Basın Sekreteri olarak üst düzey hükümet yetkilileri arasına katıldı. Bir yıl sonra Özbek Basın ve Bilgi Ajansı’nın başına geçti ve bu kurumun adı Ağustos bilgileri ve kitle iletişim ajansı (AIMK) olarak değiştirildi. O dönemde Mirziyoyev, kızı Saida Mirziyoyeva’yı Allamjonov’un yardımcısı olarak atadı. O andan itibaren Mirziyoyev’in Özbekistan’ı dönüştürme vizyonunu gerçekleştirmek için birlikte çalıştılar. 2020-2022 yılları arasında bu ikili AIMK’den ayrılarak Medyayı Destekleme ve Geliştirme Kamu Vakfı’nın başına geçti. Allamjonov ve Mirziyoyeva’nın çabaları, neredeyse ölü durumda olan Özbek medya ortamını canlandırdı ve gazetecilere yolsuzluk vakalarından aile içi şiddete kadar bir dizi konuyu ele alma özgürlüğü sağladı.
Temmuz 2022’de Allamjonov ve Mirziyoyeva, Cumhurbaşkanlığı İdari Ofisi’ne terfi etti. Allamjonov, Bilgi Politikaları Departmanı’nın başkanı oldu.
Suikast Nadiren Görülür
Özbekistan’da suikast girişimi nadir görülür. Herhangi bir silah satın almak oldukça zordur çünkü bunlar yalnızca güvenlik ve kolluk kuvvetleri için lisanslanmıştır. Modern tarihinde, ülkede hiçbir politikacıya yönelik suikast girişimi yaşanmamıştır. Bu yüzden Komil Allamjonov’a yönelik silahlı saldırının, Özbek siyaseti ve toplumunu sarstığı söyleniyor.
Sıkı silah satın alma politikası nedeniyle, suikast girişimi hemen güvenlik hizmetlerinde ve Özbek siyaseti içinde bir güç mücadelesi olduğunu düşündürdü. Kolluk kuvvetlerinin olayla ilgili iletişim tarzı, iç çatışmaya işaret etti.
Suikast Nasıl Gerçekleşti ve Şüpheliler Kimler?
Olay, 26 Ekim’de sabaha karşı 01:40’ta, Komil Allamjonov’un Taşkent bölgesindeki Kibray’daki konutuna döndüğü sırada gerçekleşti. Maskeli iki kişi, kurbanın Range Rover’ına ateş açtı. Başsavcılık yaptığı açıklamada Allamjonov’un adını belirtmedi. Ertesi gün Başsavcılık bir şüpheliyi yakaladı. Bir sonraki gün ise üç olası saldırgan daha gözaltına alındı. Şüphelilerin isimleri veya fotoğrafları açıklanmadı.
Ancak ana şüpheli olan Javlon Yunusov’un adı, Güney Kore’deki tutuklanmasına kadar gizli tutuldu. Yunusov’un adı ilk olarak Özgür Avrupa Radyosu’nun (RFE) kapsamlı bir araştırmasında geçti. RFE’ye göre, sabıkalı olmasına rağmen Yunusov, sivil evliliği aracılığıyla hem Özbekistan’da hem de Güney Kore’de birçok iş yürüttü. Eşi Natalya Fen, Güney Kore’deki merhum Özbek Büyükelçisi Vitaliy Fen’in kızıydı.
Suikast girişiminden sonra Yunusov, Güney Kore’ye kaçtı. 25 Kasım’da Özbek makamları Yunusov’un ülkesine iade edileceğini duyurdu. Suikast girişiminden sorumlu bir diğer kişi olan Şohrukh Ahmedov ise gözaltında bulunuyor.
Diğer Görevden Almalar
Abdusalom Azizov’un görevden alınması, başka bir dizi değişikliği de beraberinde getirdi. Başbakan Yardımcısı ve Başbakanlık Kabul Ofisi Başkanı Sarvar Aşurov, kardeşi ve Devlet Güvenlik Hizmetleri İç Güvenlik Departmanı Başkanı Alijon Aşurov, İçişleri Bakanlığı Operasyonel Araştırma Departmanı Ceza Soruşturma Departmanı Başkanı Ahrorjon Atkhamov, Taşkent Polis Departmanı Birinci Başkan Yardımcısı Doniyor Taşhodjaev ve Taşkent Polis Departmanı Organize Suçlar Departmanı Başkanı Timur Sobirov görevlerinden alındı.
Özbek devlet haber ajansı “UzA”, görevden almalara Komil Allamjonov’a yönelik suikast girişiminin neden olduğunu doğruladı. (harici)
