İran'ı savaşa sokmak

Bir haftadan kısa bir süre içinde İran'ın stratejik hedeflerinde üç patlama ve ardından üç büyük yangın... Bu provokasyonların arkasında Mossad mı var? İran karşılık verecek mi ve dolayısıyla Netanyahu'nun tuzağına düşecek mi ve engeller nelerdir? Ve neden en tehlikeli sürecin önümüzdeki üç hafta olduğunu düşünüyoruz?

Netanyahu kendini kurtarmak için Tahran'ı kışkırtmaya çalışıyor. Ama İran yemi yutmaz, karşılık vermez... Fakat şimdilik...

Biz de dahil olmak üzere çoğu gözlemci, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun iktidarı bırakmamak ve kendisini iktidardan düşürmeye hazırlanan yeni koalisyon ortaklarına yenilgiyi kabul etmemek için elinden gelen her şeyi yapacağı konusunda hemfikir. İran'ı İsrail'deki siyasi kartları değiştirecek ve hükümet değişikliğini önleyecek bir savaşa sokarak onları engellemeye çalışıyor. Geçen hafta, ABD ile 'sürtüşme' riski olsa bile İran'ın nükleer yeteneklerini yok etme konusundaki kararlılığını yineledi.

Bu tehlikeyi ilk hisseden ABD Başkanı Joe Biden oldu ve geçen Perşembe günü İsrail savunma bakanı General Benny Gantz'ı, Netanyahu'nun "pervasızlığını" dizginlemek ve İran'a yönelik saldırgan niyetlerini durdurmak için Washington'a çağırdı - ancak resmi açıklama, ziyaretin İsrail'in Demir Kubbe sistemini yükseltmek ve Gazze'deki son savaş sırasında ateşlediği füzeleri yenilemekle ilgili olduğuydu.

Amerika'da ve bölgede var olan yangın korkuları sağlam temellere dayanıyor. İsrail, daha geniş bir savaş başlatmak için bir bahane olarak kullanılabilecek misilleme eylemlerini kışkırtmak için tasarlanmış İran'a gizli saldırılar düzenlemeye devam etti.

Geçen hafta Tahran'da bir rafineri kompleksinde söndürülmesi iki gün süren büyük bir yangın çıktı. Aynı gün İran donanmasına ait Kharg gemisi, Umman Denizi'nde yangın çıkması üzerine battı. Pazar günü, güneydeki Kerman eyaletindeki Zarand demir çelik fabrikasında büyük bir yangın daha çıktı.

Her üç yangın da gizemli patlamalarla başladı. Bunların füze saldırılarından mı yoksa sabotajcılar tarafından yerleştirilen bombalardan mı kaynaklandığı bilinmiyor. İranlı yetkililer henüz bir açıklama gelmedi. Daha önceki benzer saldırılardan sonra yaptıkları gibi, İsrail'i suçlamadan veya misilleme tehdidinde bulunmadan, ayrıntı vermeden ve resmi medyada olayların kısa açıklamalarını yayınladılar.

İran'ın siyasi ve askeri liderleri, bu saldırıların amacının, ulusal bir acil durumda düşmanlarının kendisini görevden almasını engelleyerek Netanyahu'nun siyasi amaçlarına hizmet etmek için İran'ı İsrail ile zamansız bir savaşa kışkırtmak olduğundan emin görünüyor. Şimdilik o yemi yemeye hiç niyetleri yok.

Önümüzdeki birkaç hafta, 1980'lerde Irak'la olan savaştan bu yana İslam Cumhuriyeti için en önemli haftalardan biri olabilir.

Bu hafta, Viyana'da İran ile ABD başkanlığındaki P5+1 ülkeleri arasında JCPOA nükleer anlaşmasını canlandırma dönük görüşmelere devam edilecek. Müzakerelerin bu turu pekala belirleyici olabilir.

Ayın ilerleyen günlerinde İranlılar, ikinci ve son görev süresi dolacak olan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ardılını seçmek için sandık başına gidecek. Önde giden isim, Rehber Ayetullah Ali Khamenei'ye yakın olan ve olası bir halef olarak öne çıkan önemli bir sert çizgi sahibi olan İbrahim Raisi. Onun seçilmesi, ülkeyi yönetmede sertlik yanlılarına üstünlük sağlayacak.

İran'ın bu kadar kritik ve hassas zamanlarda İsrail provokasyonlarına cevap vermesi pek olası değil.

Bu, seçimler bittikten ve JCPOA müzakereleri Maratonu olumlu ya da olumsuz olarak sona erdikten sonra belki de daha sert bir şekilde misilleme yapmayacağı anlamına gelmez. Geçmişte İsrail saldırılarına karşı gizli misilleme yaptı. Son örnekler arasında Ramleh'deki bir İsrail füze tesisinde patlama, Hayfa petrol rafinerisinde büyük bir yangın, Ben Gurion havaalanı yakınlarındaki bir başka yangın ve Hayfa limanındaki depolama tanklarından büyük bir amonyum gazı sızıntısı yer alıyor.

Bu nedenle, radikal bir cumhurbaşkanı idaresi altında, İran'ın mevcut 'stratejik itidal' politikası, çeşitli askeri ve ekonomik biçimlerde ülkeye yönelik tüm İsrail ve Amerika saldırılarının 'stratejik intikamlarından' biriyle değiştirilebilir. (Abdulbari Atvan - Raialyoum)