Pirê Berxwedanê Şêx Ahmed Yasin
Pirê berxwedanê Şêx Ahmet Yasin dı sala 1937 de lı bajarê Asqelan lı gundê El Cewra hate dınyê. Hê sê sali buyi bavê wi dımre . Jı ber vê yekê dıya wi, wi xweyi dıke. dıya wi hem dê'tiyê û hem ji bav'tiyê jêra dıke. Wi bı delali mazın dıke. Tevli dıya xwe û bırayê xweyi mazın dı sala1948 de lı qempa Gazze û pıştre ji lı yan şati bı cih dıbe. Bı rasti ser sebebê vê koçê dı eyni salê de bombake pır mazın dı qelbê herema navrojhılat de teqiya bu. Dewletek bı navê İsrail ava bıbû. Û roja ev dewlet ava bu nebû gelek gund û bajarê Fılıstin jı war û welatê xwe celli bûn.
Şex Ahmet Yasin dıbıstana despéké dı sala 1952 de lı mekteba imam Şaf'i des pé kır. Dıbıstana navin lı mekteba Er- Riha qedand. Jı hêlekê de zoriyê mûltecitiyê û jı hêla dın de jıbo derbasiya jıyanê dıxebıti. Ev hal ji gelek zor bu jı bona wi. Feqet dı sala 1952 de dı hengama ajnêberikê de lı ser sutuyê xwe dıkeve u hestiê sutuyê wi dışkê bı carekê felç dıbe.Digel vi qasi Şex Ahmet Yasin terka mûcadela heyatê nekır. Kemasiya bedena xwe neda pêş û xwe jıbo xwendın û mûcadelê gori kır.
Dı sala 1958 tevli halê xweyi bı felç dıbıstana Fılistin qedand. Bı xireê xweyi xususi xwendına xwe bı pêşda bır. Mışwareki bû mamoste. Bı vêna re lı mızgefta wa'zu nesihet lı xelqê xwe kır u lı gelek mızgefta melati kır.Bı şev û roj tebliğ û pêzanina d'awa islamê kır. Eşqa wi ye imanê wi ajot bajarê Qahire. Bê guman Mısır jıbona şéx despêka çaxeki nık û nû bû. Lewra fıkr û ramanê wi ye lı vêrê kemiline jıbo pêşeroja Fılistin nexasım jıbona qıyama lı hember zülmê, jıbo serxwebuna gelê wiye bı islamê toveki nu wê bıreşanda lı erda Fılistin. Şêx lı Mısrê bı cema'eta İxwan-ul Mûslimin re hev nas kırıbû, û dı nava şuxulê vê cema'etê de cih sıtendıbû. Dewleta Mısrê pışti ku bu ser İxwana de çû, ew gırtın û roj bı roj zilma xwe şıdand û şêx jı mecburi zivıri Gazze u xebata xwe lı Gazze dewam kır. Dernekê irşad û alikari vekır. Dest avête ketiya, alikariya mezlumu belengaza kır. Cıwan lı dora xwe cıvandın, û roj bı bı roj alikar û dıldayê wi zêde bûn.
Sala 1967 çaxa erdê Fılistin temam kete destê yahudiya şêx nas kır ku mesuliyeta wi gırantır bû. Jı ber vê yekê lı ser cıwana xebıti; bı nexweşiyê weke cehalet, nezani, û feqirtiyêyi dı nav alema islamê de mücadele kır. Jıbo komelek feziletdar bine wucudê tevê xiretê xwe dı vê rıyê de xerç kır. Xebata wi , berxwedan û mûcadela wi roj bı roj bı pêşda çû. İdi şêx dı qelbê insana de text ava kırıbu. Lı hember işxalê hatıbû meqamê pêşivantiya gellê xwe bıke. Dı vê hengamê de jı teref Yahudiya de gelek cara hate gırtın û berdan. Bı rasti Şêx Ahmet Yasin dı erda Fılistin de rêçek nû vekırıbû. Ku ev ji azadiya Fılıstin encax bı islamê wê pêk bê. Dı vê babetê de gelek şexsiyetê hêja û qedırbılınd weke A.Aziz Rantisi, İsmail Ebu Şeneb, Şêx Siyam gıhand.
Dı sala 1984 de tevli gelek hevalê xweyi hêja hate gırtın û 13 sala ceza lê hate bırin. Feqet pişti gırtına wi bı 11 heyva dı hengama guhartına hınek hêsir de hate berdan. disa mûcadela xwe dewam kır.
İdi tovê avêtıbû bınê erdê şin hatıbû, lı her gund û bajarê Fılistin xortê mûslûman bı cesareta imanê derketın meydana. Hereketa berxwedana islamé lı dar ketıbû. Berxwedan bı islamê xemıli bû. Agırê berxwedanê ewıl lı qempa Cebaliyê pêket. Berxwedana ewıl des pê kırıbû. Ev berxwedan Hamas û Şêx Ahmet Yasin lı dinyé tevi da nas kırın. Pirê berxwedanê jı tırêna azdiyê re bıbû loqomotif.
Qewmê l'anet lêhati ev heqiqet ferq kırıbû, jı ber vê yekê dı sala 1989 dı 1 gulanê de disa Şêx Ahmet Yasin gırtın. Armanca vê operasyona berfireh ku Hamasê bı careki meh û bıkın. Feqet heyhat ku heyhat...
Dı vê hengamê de gelek zilm û işkence lê kırın u salekê ew dernexıstın mehkemê.Dı 3 ilonê sala 1990 de ew derxıstın mehkemê. Û jı 15 suçên cor be cor ew sucdar kırın. Lê belê wi lı hember van sucdariya wiha got: Ev mehkeme lı gori qanunê nıkare mın mihakeme bıke. Çungi ev mehkeme jı terf işğalkera de hatıye ava kırın. Jı ber vê yekê ev mehkeme xeyri meşru û ne qanuni ye.
Ewıl celse avêtıne tarixek nayê zanin feqet pıştre dı sala 1991 dı 6 cotmehê de mehkema İsrail muebet heps da Şêx Ahmet Yasin. Bıryara mehkemêyi pêvısteki "xıra kırına dewleta israil û lı şuna wê ava kırına dewleteke islami bû.”
Pışti vê cezê Şêx Ahmet Yasin lı zındana Remle 8 sala raza. Dı vê hengamê de yahudi jıbo berxwedana islami bıtefinın dı zındané de gelek bazar bı Ahmet Yasin re kırın. Lı mıqabıl berdana wi gelek teklif lê kırın. Lê belê her carê şêx teklifé wan red kır u heta gote wan " Heger lı mıqabıl berdana mın hun jı mın re bıbêjın jı derve hew jebeşa nexu disa ji ez teklifa we qebul nakım. Çungi ez rejıma işğalker qebul nakım ku ez şertê wê qebul bıkım. Jı mın re 100 sal heps qenctıre ku ez t'awiza bıdım we.”
Şêx bı sekna xwe yi ripi rast berxwedanek yusufi hılbıjartı bû. Digel şertê zındanê yi zor û zehmet ji ev sekna xwe negûhert. Herdem lı gelê xwe û lı berxwedanê fıkıri. Nıhayet 30 cotmehê sala 1997 de 2 ajanê mosadê lı paytexta Ûrdunê li 'Ammanê xwestın kuştınxwaziyê(suiqastê) lı serokê Hamasê ê siyasi Xalıd Meşal bıkın. Û dı hengama vê teşebusa xwe de hatne gırtın. Lı mıqabıl van ajana Şêx Ahmet Yasin jı zındanên İsrail hate berdan. Teqdir bı careki jı derveyî wi hatıbû meydanê û careke dın Ahmet Yasin bı izzet u rumet zivıribû nav xelqê xwe. Jıbo tedawiyê mışwareki çû ‘Ammané. Pışti hınek tedawi bû weke qehremaneki vegeriya nav xelqê xwe. Bu mazınê berxwedanê yi m'anewi heta bu mazınê Fılıstini m'anewi. Partiya Arafat'i El Fetih jıbo pêşya wi bıgrın gelek cara lı mala wi ew bın çav kırın. Û bı gelek gelek şıkla bı serda çûn.
Dı sala 2000 de Şaron çaxa Mescidi Aqsa zıyaret kır Şêx Ahmet Yasin emrê berxwedana(İntifada) duyemin da. Dı hengama vê berxwedanê de Hamasê hem bı İsrail re şer dıkır u hem ji dı nava xurubê berxwedanê de yekiti çêdıkır. Yani hem pêşivantiya berxwedan dıkır u hem ji wehdeta partiya pêk tani.
10 ilon'é sala 2003 de kurê wi Abdi lı mala Mahmut Zehar de şehid dıbe. Disa gelek şexsiyetê qedırbılınd weke ismail Ebu Şeneb, Yahya Ayyaş, Salah Şehade ku wi gıhandı bû jı teref yahudiya de hatne şehid kırın. Feqet wolqanê dı ruhê wi de roj bı roj mazın dıbû. İdi ruhê wi dı alema m'anewiyatê de dıjî. Dewleta İsrail jıbo şêx şehid bıkın u berxwedanê bıtefinın gelek cara kuştınxwazi(suiqast) lê çêkırın feqet xweda mıad temam nekırıbû. Nıhayet sıbeha 22 Adarê Şêx Ahmet Yasin jıbo nımêja sbehê dıçe mızgeftê dı vegerê de bı bombak jı apaçi şehid dıbe u ewji weke hevalê xwe dıghêje merteba şehadete. Dı vê cınayeta xwunxwar de cesedê wi perçe parça dıbe u lı pêy wi hew ereboka wiye bı teker dımine.
Bê guman şehadeta wi xwuna nu bera damarê berxwedané dıde. Cemaeta wi Hamas bı xwuna wi u yên weke wi bêtır xurt u qewi dıbe, ezma wani mûcadelê tuj dıbe. Rehm û razibûna Xweda lı ser wi u temamê şehidê hevaêé wi bın.
Musa EYMİRİ
Wergêr: M. Mahmut Kılınç (Mardindosthaber)