Kuveyt'te İslami Partilerin Zaferi
Kuveyt, Fars Körfezi ülkelerinin içinde öteden beri parlamentosu bulunan ve serbest seçimlerin yapıldığı bir ülke olmasıyla farklılık arz eder. Kuveyt’in bu özelliğinden rahatsız olan bazı bölge ülkeleri, özellikle de Suudi Arabistan, bu ülkeye baskılar yapıyor, serbest seçim sisteminin kaldırmasını istiyordu. Zira bu sistemin kendi halkanı cezbedeceğinden korkuyordu.
Yasama ve yürütme organları arasındaki ihtilaflardan dolayı altı yılda Kuveyt’in hükümet kabinesi altı defa değişikliğe uğradı. Dört defa meclis fesh edildi. Halkın yoğun itirazları, El-İrade meydanında yapılan kitlesel gösteriler ve ardından geçen aralık ayında Kuveyt parlamentosunun göstericiler tarafından işgal edilmesi üzerine Kuveyt Kralı hükümetin istifasını istedi ve meclis dağıtıldı. Anayasaya göre, meclis seçimlerinin iki ay içinde yapılması gerekiyordu. Yapılan seçimlerde meclis aritmetiği çoğunlukla değişti. 24 eski milletvekili meclise giremedi. İslami gruplar büyük başarılar elde edip meclisteki çoğunluğu ele geçirdiler.
Beş seçim bölgesine ayrılan Kuveyt’te meclise her bölgeden 10 vekil gönderilmektedir. Kabilesel, dini ve siyasi oluşumlardan müteşekkil bu ülkede özellikle İslami kesimlerin her geçen gün daha fazla güçlendikleri görülmektedir. Kuveyt’teki siyasi yapıların dökümü şu şekildedir:
1-İhvan Grubu; siyasi ve ekonomik ıslahat isteyen ve toplumsal ilişkilere önem veren bir harekettir. Geçen dönem iki milletvekiline sahip bu hareket, son seçimlerde 7’ye milletvekili elde etti.
2-Selefi İslami Grup; Sivri görüşleri olan bir gruptur. Toplumsal bozulmalara karşı çıkıp, emri bil maruf ve nehyi anil münkerle bozulmaların önünün alınması gerektiğini savunur. Suudi Arabistan’la sıkı ilişkileri var. Geçen dönem iki milletvekili olan bu hareket bu dönem meclise 8 milletvekili gönderdi.
3-İslami Milli Birlik Hareketi; Kuveyt’teki Şii gruplardan biridir. Bu dönem meclise vekil gönderemedi.
4-Adalet ve Barış Hareketi: Kuveyt’teki diğer bir Şii gruptur. Adalet ve kalkınmayla ilgili kendilerine has görüşleri var. Geçen dönem 9 milletvekilleri vardı, bu sayı bu dönem 7’ye düştü.
5-Halkın Hareketi Teşkilatı; Hükümete muhalif bir harekettir. İslami bir yönleri yoktur. Güç elde etme ve kalkınma üzerinde yoğunlaşır. Geçen dönem 5 vekili vardı, ancak bu sayı ikiye düştü.
6-Demokratik Kürsü: Bu ülkedeki eski liberallerin oluşturduğu bir harekettir. Islahatçı düşünceyi savunur. Kadın hukuku ve medeni hukukun gelişimi üzerinde yoğunlaşır. Önceki mecliste 5 milletvekiline sahipti, ancak bu mecliste milletvekili sayısı ikiye düştü.
7-Kabile Adayları: Herhangi bir siyasi görüşe sahip değiller. Bütün hizmetleri kabilelerine yöneliktir. Devleti savundukları için, devlet de her açıdan onlara yardımcı olur. Devlet en büyük desteğini bunlardan aldığı için, sistemin sermayesi sayılırlar. Kabilelerin geçen dönem mecliste 22 milletvekilleri vardı, ancak bu seçimde 16’ya düştü.
8-Bağımsız İslami Hareket: Bu gurubun resmi olarak ileri sürdüğü bir çizgisi yoksa da Selefilerle mutedil çizgi arasında bir yerde durmakta, daha çok İhvan’a yakın bulunmaktadır. Son seçimde meclise 7 milletvekili gönderdi.
Son seçimlerde gerek Şii olsun gerek Sünni olsun İslami gruplar 50 kişilik meclisin 29 kürsüsünü ele geçirdiler. Bundan sonra meclisin Müslümanların isteği doğrultusunda kanun çıkarması ve faaliyet yürütmesi bekleniyor. Seçimden sonra açıklamalarda bulunan İslami grupların temsilcileri, anayasanın ikinci maddesinin değiştirilmesini istediler. Bundan böyle anayasanın tek kaynağının İslam şeriatı olmasını talep ediyorlar.
Diğer taraftan geçen on yıl içinde meclis ile devlet arasındaki yaşanan şiddetli çekişmelerden dolayı zengin petrol kaynaklarına sahip Kuveyt, komşu ülkelerin oldukça geresinde kaldı. Eski konumunu yitirmekle kalmadı, ticaret, gelişme ve kalkınmayla ilgili birçok projesi işlevsiz hale geldi. Şu anda Kuveyt’in eski savunma bakanı Şeyh Cabir El Mübarek başbakan tayin edildi. Bundan sonra yasama ve yürütme erkleri arasında daha fazla işbirliğinin yaşanacağı beklenmektedir. Müslümanların yoğunlukta olduğu Kuveyt parlamentosunda, birçok projenin icra edileceği ve zor problemlerin aşılacağına kesin gözüyle bakılmaktadır.
Yazan: Ali Cenneti
Kaynak: İrdiplomacy
Çeviren: Ahmet Dağcı